"Ik droomde dat ik hem opzettelijk liet vallen"
Moedertaboes: Nin (32) vertelt over haar postpartum psychose.
Er zijn zo van die onderwerpen waar moeders moeilijk over praten, omdat er vaak heftige meningen over bestaan. Wij vinden het tijd om die moedertaboes te doorbreken en dat doen we in deze nieuwe rubriek. Deze week vertelt Nin (32) ons open en eerlijk over haar postpartum psychose. Expert Dorien Yassa geeft vervolgens advies.
Nin (32): “Mensen die de film De gelukkige huisvrouw kijken, zullen denken: die vrouw is gek. Dat dacht ik ook altijd, maar nu weet ik: ze is niet gek, ze is ziek. Ik heb namelijk iets soortgelijks meegemaakt.
Na een zwangerschap van 23 weken, beviel ik van mijn stilgeboren zoon Y. Dit bracht veel emoties met zich mee. Het gevoel van een lege buik, maar ook nog eens lege armen, deed ontzettend veel pijn. Volgens de artsen moest ik er niet vanuit gaan dat ik na deze bevalling, en de operatie die volgde, snel zwanger zou zijn. Ze hadden het mis. In rap tempo raakte ik in verwachting van zoon L. Ik was angstig, maar ook dolgelukkig.
Noodknop
De bevalling van L ging goed en snel. Na de zwangerschap van mijn oudste dochter zat ik op een roze wolk. Nu ervaarde ik dat niet meteen. Niet gek, dacht ik, vanwege alles wat ik heb meegemaakt. De eerste nacht na de geboorte van L droomde ik dat ik hem oppakte uit zijn bedje en hem opzettelijk liet vallen. Ik schrok wakker en drukte zo snel mogelijk op de noodknop - ik lag nog in het ziekenhuis. Pas na tien minuten kwam er een zuster. Ze zei dat ik moe was en moest slapen. Achteraf denk ik: ze had me serieus moeten nemen, ik gaf immers aan dat mijn kind niet veilig was bij mij.
De eerste nacht na de geboorte van L droomde ik dat ik hem oppakte uit zijn bedje en hem opzettelijk liet vallen.
De volgende dag mocht ik naar huis. Daar was ik blij mee, maar ik voelde me ook angstig en leeg. Na twee dagen ging het mis. Ik schreeuwde dat mijn zoontje bij me uit de buurt moest blijven. Hoofdschuddend zat ik in bed. Ik kon alleen maar roepen om hulp. Ondertussen gingen mijn gedachten met me aan de haal. ‘Je kunt hem in plaats van een kus ook een kopstoot geven. Doe hem maar niet zelf in bad, want dan verzuip je hem. Wat gebeurt er als je over de reling springt? Probeer het eens…’
Postpartum psychose
De kraamhulp heeft uiteindelijk ingegrepen. Voor ik het wist, stonden er allerlei mensen in mijn huis. De verloskundige, een huisarts en zelfs ambulancebroeders met een brancard om mij op te vervoeren. In vlagen hoorde ik ze dingen zeggen als ‘ontspoorde kraamvrouw, postpartum psychose en spoed GGZ’. Uiteindelijk ben ik niet opgenomen, maar mocht ik met mijn moeder mee naar huis. Drie keer per dag kwam er een team langs om mij medicatie te geven. Slechts één keer per dag mocht ik onder begeleiding naar mijn zoontje.
Dankzij de medicatie werden de dwanggedachten snel minder, maar de angst is nog lang gebleven. Zelfs nu, jaren later, kan ik het soms nog voelen. Mijn postpartum psychose had veel erger kunnen aflopen. De hulpverleners hebben aangegeven dat ik ondanks de psychose een enorme drang voelde om mijn zoontje te beschermen door hem uit mijn buurt te houden. Dat is de redding geweest. Moeders die zich in mijn verhaal herkennen, wil ik op het hart drukken om zich niet te schamen en hulp te zoeken. Het kan iedere moeder overkomen. Als je met mij in gesprek wil kan dat via @mams_van4 op Instagram.”
Advies van de expert
Dorien Yassa is psycholoog en eigenaar van de praktijk Mom & Mind. Deze praktijk specialiseert zich in psychologische behandelingen rondom zwangerschap, geboorte en de eerste jaren van het moederschap. Iedere week geeft Dorien haar advies over het moedertaboe.
"Wat zou er gebeuren als ik mijn baby van de trap laat vallen? Of als ik hem onder water houd in bad? Wel eens enge gedachten gehad over wat er met je baby kan gebeuren? Die gedachten heten intrusies en zijn vaak normaal. Uit een Amerikaans onderzoek blijkt dat 88 procent van de ouders beangstigende gedachten heeft over hun pasgeboren baby. Vaak komt het voor bij ouders van jonge kinderen, maar ook op latere leeftijd kan het nog voorkomen.
Uit ditzelfde onderzoek blijkt dat de nieuwe grote verantwoordelijkheid over een baby dit soort gedachten kan oproepen. Juist als je deze gedachten heel serieus neemt en probeert ze te onderdrukken (omdat ze ook vaak schaamte oproepen), kan je er meer last van krijgen. Uiteindelijk betekenen dit soort gedachten meestal eigenlijk alleen maar dat je je kind wilt beschermen. Het maakt je geen slechte moeder en ook niet gevaarlijk.
1 tot 2 op de 1000 zwangere of pas bevallen vrouwen maakt een psychose mee
Soms gaan deze intrusies je als moeder te veel belemmeren in je dagelijks leven, bijvoorbeeld doordat je continu angst ervaart of doordat deze gedachten je nachtrust verstoren. We weten dat vrouwen die psychische klachten ervaren, zoals een postpartum depressie, vaak meer last hebben van intrusieve gedachten. Een klein percentage van de vrouwen ontwikkelt een postpartum psychose zoals Nin. 1 tot 2 op 1000 zwangere of pas bevallen vrouwen maakt dit mee. Vrouwen met een psychose raken het contact met de buitenwereld kwijt. Ze ervaren vaak hallucinaties of wanen (verstoorde overtuigingen of gedachten die niet overeenkomen met de werkelijkheid) en vertonen verward of gedesoriënteerd gedrag.
Onmiddellijke behandeling voor een vrouw die een postpartum psychose doormaakt is absoluut noodzakelijk. Een opname is soms aangewezen. Vaak gebeurt dat op een moeder-baby unit. Het herstellen van het slaap-waak ritme is van cruciaal belang en daarnaast kan een postpartum psychose medicamenteus behandeld worden."