Baby & Koorts

De normale lichaamstemperatuur van je baby ligt tussen de 36,5 en 37,5 graden Celsius. Tussen 37,5 en 38 graden spreken we van verhoging, en stijgt de temperatuur boven de 38 graden dan heeft je kindje koorts.

Wat is koorts

Koorts is geen ziekte, maar de natuurlijke reactie van het lichaam op ziekte. Er kan bijvoorbeeld sprake zijn van een infectie veroorzaakt door bacteriën of een virus. Door de temperatuur te verhogen worden allerlei afweerreacties in gang gezet en ook de ziekteverwekkers zelf worden beïnvloed door de stijgende temperatuur. Zij werken namelijk het beste bij een temperatuur van rond de 37 graden, daarboven gaan ze sneller dood. Wanneer de ziekteverwekkers vernietigd zijn verdwijnt de koorts meestal vanzelf.

Temperaturen

Als je het idee hebt dat je kindje wel eens verhoging of koorts zou kunnen hebben, dan kun je de temperatuur opnemen met een thermometer. Je kunt de ‘ouderwetse’ variant gebruiken, deze is het meest betrouwbaar als ze gebruikt worden in de anus. Het kan ook onder de oksel of in de mond, maar dit is minder betrouwbaar. Verder zijn er oorthermometers op de markt die ook geschikt zijn voor baby’s en jonge kinderen. Hiermee kun je snel en makkelijk nagaan of je kindje koorts heeft. Ook bestaan er infrarood thermometers die je op jet voorhoofd van je kindje houdt.

Uitdroging

Als je kindje zich niet lekker voelt, wil hij vaak niet eten en drinken. Niet eten is niet zo erg, al kun je je als ouders daar erg zorgen over maken. Maar het belangrijkste is dat je kindje voldoende drinkt. Door de hogere lichaamstemperatuur kan je kindje gaan zweten en dus meer vocht verliezen dan normaal. De kans op uitdroging bestaat, zeker als je kind naast koorts ook diarree heeft en/of braakt. Een goede vuistregel voor de hoeveelheid vocht die je kindje per dag moet binnenkrijgen is 50 ml vocht voor elke kilo lichaamsgewicht. Een baby van 6 kilo moet dus minimaal 300 ml vocht binnenkrijgen. Geef je borstvoeding dan kun je proberen of je kindje iets vaker per dag een klein beetje bij je wil drinken.

Moedermelk bevat zouten en suikers die uitdroging tegen gaan en bevat daarnaast waardevolle antistoffen die helpen je kindje sneller beter te maken. Geef je flesvoeding dan kun je evengoed proberen of je kindje vaker kleine beetjes wil drinken en kun je daarnaast water aanbieden.

Hou goed het aantal plasluiers in de gaten en kijk naar de kleur en geur van de urine om te kijken of je kindje mogelijk aan het uitdrogen is. Wanneer de kleur donkerder wordt en de urine sterk ruikt kan dit een teken van uitdroging zijn. Andere tekenen van uitdroging zijn een snellere ademhaling, een droge mond, bij hele jonge kindjes een ingedeukte fontanel en dieper liggende ogen. Ook kun je het checken door een huidplooitje tussen duim en wijsvinger te nemen en deze iets op te tillen. Veert de huid niet makkelijk terug maar blijft deze min of meer staan in de uitgetrokken positie neem dan direct contact op met een arts, want dan kan je kindje ernstig uitgedroogd zijn. Raadpleeg bij twijfel altijd een arts, want baby’s kunnen erg snel uitdroging en het is niet altijd makkelijk te herkennen.

Naast vaker drinken aanbieden kun je je kindje ook OralRehydration Salt, oftewel ORS, geven. Dit is een mengsel van zouten en suikers in precies de juiste verhouding, om uitdroging tegen te gaan en is te verkrijgen bij de apotheek. Neem voor je ORS geeft wel eerst contact op met een arts.

Stuipen

Ongeveer 4% van alle kinderen onder de 4 jaar krijgt ooit een koortsstuip bij hoge koorts. De spierentrekken dan onwillekeurig samen en je kindje lijkt bewusteloos te zijn. Het ziet er ongeveer hetzelfde uit als een epileptische aanval en kan heel beangstigend zijn om te zien. Meestal zijn koortsstuipen echter onschuldig. Alleen als je kindje jonger is dan 6 maanden is er vaak wel sprake van iets ernstigs en moet je altijd een arts raadplegen.

Omdat stuipen ook een teken kunnen zijn van hersenvliesontsteking is het belangrijk om te letten op signalen hiervan, zoals kleine paarsrode vlekjes op de huid, overgevoeligheid voor licht, geluid en aanraking en de zogenaamde luierpijn. Veel ouders weten dat een stijve nek een symptoom kan zijn van hersenvliesontsteking, maar dit geldt alleen voor oudere kindjes, en niet bij baby’s. Deze hebben juist vaak last van pijn wanneer de beentjes opgetrokken zijn, zoals bij luier verschonen. Dit verhoogd de druk op het hersenvlies en veroorzaakt pijn. Gelukkig is in slecht 1 tot 4% van alle koortsstuipen sprake van hersenvliesontsteking, maar wees hier wel alert op.

Andere maatregelen

Als je kindje koorts heeft en ziek is zal het waarschijnlijk uit zichzelf al vrij rustig zijn en misschien alleen meer in bed of bij jou op schoot willen liggen. Heeft je kindje echter zin om te spelen, dan hoeft je dit niet tegen te houden. De meeste kindjes voelen prima aan wat ze aankunnen en zullen zelf de rust opzoeken als ze daar behoefte aan hebben. Probeer wel mee te gaan met de grenzen van je kindje: zoek geen drukke situaties op met je kindje en laat hem of haar slapen naar behoefte.

Veel ouders hebben de neiging om hun kindje bij ziekte lekker warm in te pakken, maar juist als je baby koorts heeft is het belangrijk dat hij of zij de warmte goed kwijt kan. Trek je kindje dus luchtige kleding aan en bedek het niet met dikke dekens; een laken is vaak al voldoende. Hou in de gaten dat je kindje niet te warm of te koud is door even je vingers in de nekte houden, net onder de halsopening van shirtje of romper.

Koortsverlagende middelen

Naast letten op kleding en beddengoed, kun je de last van je kindje wat verlichten door medicijnen. Er zijn verschillende koortsverlagende middelen op de markt die ook geschikt zijn voor baby’s. Houdt wel altijd de leeftijdsindicatie in de gaten en vraag advies aan je arts op apotheker. Omdat koorts een functie heeft is het niet aan te raden deze te veel te onderdrukken. Maar als je kindje ’s nachts wakker ligt is het fijn als je iets kunt doen om de koorts wat te verlichten. Paracetamol geschikt voor baby’s is verkrijgbaar in zetpillen en druppels en zijn veilig mits ze volgens de gebruiksaanwijzing gebruikt worden. Ga niet zelf lopen dokteren, want sommige voor volwassenen onschuldige middeltjes zoals aspirine zijn voor kleine kinderen erg schadelijk.

Naar de huisarts

Vaak voel je als ouders aan of het niet goed zit met je kindje, maar als je onzeker bent en twijfelt is het altijd goed om een arts te raadplegen. Een aantal dingen kunnen er op wijzen dat er meer aan de hand is dan een simpel verkoudheid of griep. Sowieso geldt dat hoe jonger je baby is, hoe gevaarlijker hoge koorts is. Heeft je pasgeboren kindje een temperatuur boven de 38 graden neem dan sowieso contact op met de huisarts. Daarnaast moet je alert zijn als er naast koorts ook andere symptomen optreden zoals braken, diarree en huiduitslag.Is je kind lusteloos en reageert hij of zij nauwelijks op je, neem ook dan contact op het je huisarts.

Wat doe jij als je baby koorts heeft? Reageer ook!