Mooie momenten, belangrijke dagen.

Wat zeg je dan?De kinderlijk eenvoudige woorden die Marco koos, toen we in de klas van Elise en Lucas moesten vertellen dat Tess er niet meer was. Kinderen van 8 en 9, in groep 5 en kinderen van 11 en 12 in groep 8.

‘Jullie hebben haar allemaal gezien, toch? Toen ze er net was? Het zusje van Elise en Lucas, Tess! Ze is naar de hemel gegaan.’ Kinderen in de klas beginnen te huilen, slaan hun handjes voor hun gezichtje en kijken verdrietig naar mijn kinderen. Ze stellen vragen. Vertellen wat ze zelf hebben meegemaakt. Een van de meisjes in Lucas zijn klas zei ’Toen mijn hamster dood ging, was ik ook heel erg verdrietig. Ik mis hem heel erg. Dus ik weet wel hoe Lucas zich voelt’. Tranen. Het meisje was echt geschrokken, maar koos de perfecte woorden. We vertelde dat ze ziek was en dat ze niet beter kon worden. Dat ze dood was gegaan.

Ik vond het heel erg knap dat Marco die woorden vond. Het was lastig om de kinderen op school te vertellen wat er was gebeurd. Maar ze begrepen het op hun manier, in hun wereld en stelde vragen. Elise en Lucas mochten 1 vriendje of vriendinnetje uitnodigen op de uitvaart. De juffen waren er ook. Er was die dag, 8 februari, geen school voor de klassen van de kinderen. Iedereen begreep het.

Zo eenvoudig kan het zijn. Zo begripvol. Zo fijn, dat mensen om ons heen er waren en de kinderen ook steunde.

NieuwsbriefIk heb een nieuwsbrief laten versturen naar alle ouders. Maar ook echt alle ouders van de school. Ik doe (in de normale tijd) veel voor school. Helpen, knutselen, activiteiten. Ik ken veel ouders. Alhoewel dat minder wordt, nu mijn kinderen in hogere groepen zitten en Elise inmiddels van de basisschool is. Ik wilde de ouders van de kinderen op school laten weten dat het Kinkhoest was. Dit hebben we niet genoemd naar de kinderen in de klassen, want het zou verschrikkelijk zijn dat een kind met een hoestje denkt dat het zijn/haar schuld is geweest. Ze hebben Tess allemaal in de maxicosi gezien toen ze 1,5 week oud was. Hoe ze sliep en leefde en een klein beetje bewoog af en toe.

Er stond een grote brievenbus in de hal van de school. Ouders en kinderen konden er tekeningen en kaarten in doen. Op een bepaald moment, hebben we de bus leeggehaald. Heel erg mooi om deze post te lezen en bekijken. Tekeningen van engeltjes en vlinders, gedichten. Ook allemaal weer met kinderlijk eenvoudige woorden. Eentje maalt steeds door mijn hoofd: ‘Je bent pas dood als niemand meer aan je denkt’. Dit was 1 van de teksten van een jongen uit groep 8. Kaartjes van ouders, die ik helemaal niet goed ken, maar wat mooi. Wat een steun en samenhorigheid.

Hoe zou het zijn?Ik heb nooit meer durven denken aan hoe het had kunnen zijn. Met Tess. Ik wist niet hoe ik het me voor moest stellen. Haar gezichtje, veranderend van baby van 1 maand, naar dreumes, peuter. De herinneringen in mijn hoofd stopten toen ze dood ging. Ik kon alleen maar aan haar denken zoals ze is. Zoals ze altijd zal blijven. Ik durfde niet te denken aan hoe ze groot had kunnen groeien. Hoe haar eerste schaterlachje zou klinken, hoe ze zelf zou kunnen zitten. Hoe ze zou gaan tijgeren, kruipen en gaan staan en lopen. Hoe leuk de kleertjes in de kast haar zouden staan.

De box in ons huis ging omlaag voor ons neefje. Zodat hij er niet uit zou vallen. Niet voor Tess. Het campingbedje, is het bedje van Noud en Koen. Daar slapen zij in. Ik wil ze niet in de babykamer op bed leggen. Het campingbedje was gekocht voor Tess. Voor de logeerpartijtjes bij opa en oma’s. Vakanties. Nooit heeft zij erin gelegen. Gelukkig kan ik het nu gebruiken voor mijn neefjes. Maar niet in de babykamer.

Hoe zou het nu zijn? Ze zou anderhalf geworden zijn, + een paar maanden. Ze zou kunnen lopen. Dingetjes pakken, meer begrijpen van wat ik zeg. Mee eten met ons aan tafel. In de kinderstoel zitten, waar ik alleen Noud nog maar in heb zien zitten. Langzaam kan ik me een beeld schetsen van hoe zij erin zou zitten. Ik zie haar gezichtje maar vaag, ik kan me moeilijk een voorstelling maken van hoe haar babygezichtje veranderd zou zijn in een peuterkoppie. Staartjes, met strikjes. Aardbeienblonde plukjes met een stiekje erom heen. Ze sprieten omhoog vanaf haar hoofdje.

Ze waggelt met me mee, als ik met Bob ga wandelen. Ze pakt de takjes en blaadjes van de straat en wil ermee spelen. Bob is lief voor haar. Ze laat hem met rust als hij slaapt en hij duwt af en toe zachtjes zijn neus in haar zij, zodat ze hem kan aaien.

De foto’s die ik van de zomer maakte van Noud en Koen in de speeltuin, daar had ze bij moeten huppelen. Noud en Tess, vrienden voor het leven. Een leeftijd verschil van 6 maanden. Dit hadden 4 handjes op 1 buikje moeten zijn. In plaats daarvan staat het muisje wat hij haar gaf op de uitvaart onaangeraakt en onbespeeld op het plankje in de babykamer. ‘Jij mag altijd bij mij’, staat er op het kaartje.

Baby Koen, van 7 maanden. Haar kleine neefje. Tess niet meer de jongste. Zou ze net zo lief voor hem zijn als zijn broer? Zijn bolletje aaien als hij huilt, zijn speen geven om hem stil te krijgen. Staan op het randje van de box, zodat ze erin kan kijken. De puzzelstukjes met hem delen, als zij ermee speelt?

De speelkeuken die ik voor Noud kocht, voor bij ons in huis. Voor tijdens de oppasdagen. Altijd moet Noud ‘soepie koken’. Met de pollepel in het pannetje, hapje proeven en zeggen dat hij het lekker heeft gekookt. Had ik haar spel ook zo meegespeeld? Hadden ze samen aan het aanrechtblad gestaan en geroerd in de pannetjes? Herrie gemaakt? De knuffeltjes in de bijbehorende wasmachine gestopt en de autootjes in de magnetron? Had ik dan zo trots en tevreden naar 2 kleintjes gekeken? Ze hadden er samen moeten staan. Ze hadden samen moeten spelen. Aan het keukentje, met de puzzels, met Bob. Samen een broodje eten. Noud met Kipfilet of pindakaas. Tess met jam of smeerkaas. Elkaar hapjes voeren om vervolgens samen naar buiten te rennen, achter de poes aan.

BruiloftVorige week was de bruiloft van mijn schoonzus. Tante Es. Zij had alleen Tess als echt nichtje. Gelukkig waren Elise en Lucas er en vertolkte uitstekend de rol van nichtje en neefje. Maar het had anders moeten zijn. Er hoort een derde bij.

De eerste keer, zo’n belangrijk moment na het verlies van Tess. Ik mocht ceremoniemeester zijn en rende de hele dag van hot naar her. Aankleden van de locatie, lampionnen ophangen in de bomen. De stoelen klaar zetten en versieren. De trouwboog omhangen met bloemen en potjes. De Alice in Wonderland look en feel was overal zichtbaar en voelbaar.

Toen ik een paar weken geleden vroeg om de dagplanning, en vroeg wat ze met de ringen wilde, zei Esther ‘Ja.. goeie vraag. Die had Tess eigenlijk moeten komen brengen’. Slik. Auw. Heel gek eigenlijk, want het had zo moeten zijn. Alleen Tess was er al niet meer toen Esther en Tim zich verloofde. Merkwaardig om te beseffen dat je weet dat iets er niet is, maar je er toch je plannen op maakt. Ik had hetzelfde. 

En dat was het moment dat het gebeurde. Opeens kon ik me open stellen voor hoe het had kunnen of moeten zijn. Opeens besefte ik me dat ze erbij had kunnen zijn. Dat ik mama ben van 3. Dat ze over de loper uit had moeten huppelen, voor Esther en Tim. Met haar frambooskleurige jurkje, witte sokjes met roesjes en rode schoentjes. Haar haar in staartjes, want het is nog te kort voor vlechtjes. 2 sprietjes met een rode elastiekjes. Recht op haar hoofdje. Ik zie het voor me. Ik zie haar alleen van de achterkant. Bloemenarmbandjes om haar polsjes. Ze huppelt. Ze springt voor haar oom en tante uit met bloemblaadjes in hartjes vormpjes. Ze strooit ze overal, behalve op het pad. Iedereen kijkt naar haar en de glimlachen op de gezichten van de gasten zijn zichtbaar. Opa en oma kijken trots. Hun kleinkind, hun dochter naar het altaar. Met onze kleine Tess als speciale gast.

Hoe had ze het de hele dag volgehouden. Ik weet zeker dat het was gelukt. En ze was er ook bij. Ik had een kleine muis in de borstzak van mijn opmaat gemaakte pak. Een muisje met een tutu. Een roze. Ze spiekte over het randje van de zak mee door mijn passen. Ze heeft alles gezien en was erbij. De armpjes van het muisje omhoog geheven, zo van ‘pak me op, neem me mee’. Het staartje vier omhoog van trots. Iedereen wist waarom ik het muisje mee had. Dit staat voor Tess. Onze kleine muis. Ze is erbij, maar op deze manier net iets meer.

Er zijn momenten geweest op die dag dat we erover gesproken hebben. Hoe het had moeten zijn. Dat ze er niet is en dat het niet eerlijk is. Met verschillende mensen. Met opa en oma. Met vrienden van het stel. Ze kennen allemaal ons gemis. De meeste waren ook op de uitvaart. Ze hebben het allemaal gezien. Maar voor hen is het al ruim 1,5 jaar geleden. De tijd gaat zo snel. Voor mij voelt het soms als gisteren en beleef ik de week in het ziekenhuis en de week voor de uitvaart intens. Dat waren mijn enige herinneringen. De meest verse. De herinneringen die ik niet durfde om te zetten in hoe het zou zijn. In hoe het zou moeten zijn. Door mooie momenten en belangrijke dagen, durf ik dat nu toe te laten. Ik weet niet hoe ze eruit zou zien. Hoe haar stemmetje zou klinken. Hoe ze mama of papa zou zeggen. Maar ik weet wel dat ze er is. Dat ze leeft, omdat er liefde is.

Ja! Ze leeft, omdat er liefde is!