Bevalplan: (niet) volgens plan!

Mijn eerste bevalling verliep niet volgens plan. Dat was ook niet mogelijk: ik had geen plan. Hoewel het tegenwoordig heel gewoon is om ter voorbereiding op je bevalling een bevalplan op te stellen ging ik bij mijn eerste zwangerschap niet mee met die trend. Ondanks dat ik normaal gesproken iemand ben die graag controle heeft en zaken vooraf tot in detail plant zag ik daar in het geval van mijn naderende bevalling de meerwaarde niet van in. Was ik dan tegen het schrijven van een bevalplan? Zeker niet! Als het jou helpt om met een goed gevoel richting je bevalling te gaan dan moet je het zeker doen! Alles om zo ontspannen als mogelijk de klus te klaren. Had ik mij dan niet voorbereid? Zeker wel. Ik zei het al: ik heb graag controle over dingen en word niet graag verrast dus mezelf voorbereiden deed ik zeker. Maar hoewel ik graag ik schrijf, was een bevalplan destijds niet aan mij besteed en dat bleek uiteindelijk maar goed ook. 

"Als vrouw zijnde keek niemand er raar van op dat filmpjes van gender reveals en bevallingen mijn “ guilty pleasures” waren".

Van jongs af aan was ik al geïntrigeerd door baby’s en bevallingen. Als klein meisje speelde ik graag met poppen en keek ik samen met mijn moeder programma’s als “de bevalling”. Toen ik op latere leeftijd een studie moest kiezen heb ik nog een tijdje verloskunde overwogen. Al was die droom na een bezoekje aan de open dag in Groningen snel van de baan. (Nogmaals sorry daarvoor mam. Een rit van in totaal drieënhalf uur en ik wist binnen tien minuten al dat het hem toch niet ging worden….volgens mij precies de hoeveelheid tijd die jij nodig had om in de binnenstad een parkeerplekje te vinden…). Mijn interesse in baby’s en bevallingen nam niet zo snel af. Als ik een man was geweest had men hier waarschijnlijk vraagtekens bij gezet maar als vrouw zijnde keek niemand er raar van op dat filmpjes van gender reveals en bevallingen mijn “ guilty pleasures” waren en dat de muur van mijn studentenkamer versierd was met foto’s van baby’s van over de hele wereld. Eenmaal zelf zwanger kon ik helemaal ongegeneerd de online bevalblogs en -vlogs verslinden en ook de afleveringen van ‘one born every minute’ heb ik (op z’n goed nederlands) flink “gebingewatched”.

"Mijn partner en ik keken elkaar aan: wensen? Heb je iets te wensen dan?"

Hoewel ik al heel wat bevallingen voorbij had zien komen had ik toen ik eenmaal zwanger was eigenlijk helemaal geen concreet beeld van hoe ik mijn eigen bevalling voor mij zag. Tijdens één van de bezoekjes aan de verloskundige viel de term ‘bevalplan’. Of wij nog specifieke wensen hadden voor de bevalling en die wilden vastleggen, werd ons gevraagd. Dat plan konden we dan voor of tijdens de bevalling met de verloskundige delen. Zeker als je onverhoopt onder begeleiding van verloskundigen uit het ziekenhuis zou moeten bevallen, kon dit nuttig zijn. Met hen had je immers de bevalling niet kunnen voorbespreken. Mijn partner en ik keken elkaar aan: wensen? Heb je iets te wensen dan? Een gezonde baby op de wereld zetten, dat was mijn wens en verder had ik er niet echt over nagedacht. Als brave leerlingen beloofden wij ons toch nog eens over het bevalplan te buigen. Al googlend ontdekte ik dat er, net als bij de befaamde “baby uitzetlijst” heel wat varianten van het bevalplan bestaan. Van summiere versies waarin slechts een minimum aantal onderwerpen worden benoemd (voorkeurslocatie, aanwezigen, pijnstilling, borst- of flesvoeding) tot dikke boekwerken waar in geuren en kleuren ieder mogelijk detail van de bevalling wordt vastgelegd. Wat, zeker nu de zoutlampen en olie diffusers ook in de mode zijn, soms ook letterlijk geuren en kleuren betreft.

"Iets als een romantische badbevalling bij kaarslicht in mijn eigen woonkamer had ik sowieso nooit geambieerd".

Ik verdiepte mij in de verschillende “bevalmogelijkheden” maar had niet het idee dat het in mijn geval meerwaarde had iets op papier te zetten. Dat zou wel een heel summier lijstje worden aangezien ik weinig bijzondere wensen had. Door waar wij woonden moest ik sowieso in het ziekenhuis bevallen dus over de plaats van de bevalling hoefde ik niet na te denken. Dat vond ik prima ook. Bevallen in het ziekenhuis leek mij best praktisch en iets als een romantische badbevalling bij kaarslicht in mijn eigen woonkamer had ik sowieso nooit geambieerd. (Op instagram komen daar geregeld de mooiste beelden van voorbij maar toch kan ik dan niet anders denken dan “deze foto’s worden niet voor niets in zwart-wit getoond en waar is het befaamde schepnetje…?” Nee, ik ben duidelijk niet het type voor een badbevalling). Ook wat betreft pijnstilling of bevalhoudingen kon ik voor die eerste bevalling weinig zinnigs opschrijven. Ik wist niet hoeveel pijn het ging doen, hoe ik daar op zou reageren en of ik liever op een skippybal, op handen en voeten of liggend op mijn rug mijn weeën zou opvangen. Sommige mensen zweren erbij maar voor mij ook geen geurkaarsen, meditatie playlist of maanstenen tijdens mijn bevalling en na afloop hoefde ik de placenta ook niet mee naar huis om te laten capsuleren of een schilderij van te maken. Wat dat betreft ben ik maar een saaie kraamvrouw. Ik had geen bijzondere voorkeuren of principiële bezwaren en ging vooral uit van de wijsheid van Pippi Langkous: “ik heb het nog nooit gedaan, dus ik denk dat ik het wel kan”. Het schrijven van een bevalplan was aan mij dus niet besteed.

"Bij die eerste bevalling liep alles anders dan ik vooraf zou hebben bedacht".

Achteraf gezien was het maar goed dat ik geen plan had gemaakt. Bij die eerste bevalling liep alles anders dan ik vooraf zou hebben bedacht. Met 37 weken bleek ik bij een reguliere controle zwangerschapsvergiftiging te hebben en in plaats van een taartje te eten in de stad met een vriendin ging ik met diezelfde vriendin en mijn partner naar het ziekenhuis. Na een paar aanvullende onderzoeken kwam al gauw de mededeling: “We gaan u inleiden mevrouw”. Aangezien het vrijdagmiddag vijf uur was en ik op dat moment nog als ambtenaar bij een gemeente werkte dacht ik oprecht dat dat dan na het weekend zou gebeuren. Maar binnen een uur waren m’n vliezen doorgeprikt, de weeënopwekkers aangesloten en was de bevalling begonnen. Ruim eenentwintig uur en heel wat weeën later werd alsnog besloten een keizersnede te doen waarna onze oudste zoon spoedig werd geboren. Met wat opstartproblemen ging hij naar de couveuseafdeling waar wij nog tien dagen verbleven. Achteraf gezien was ik blij dat ik geen uitgebreid plan had beschreven. Nu was de bevalling gegaan zoals het was gegaan en dat was goed. Ik had geen last van teleurstelling omdat het niet gegaan was zoals ik had “gepland”. Mijn wens was een gezond kind op de wereld te zetten en dat was in ieder geval gelukt. 

"Plannen, zo was en ben ik nog steeds van mijn mening, kan je een bevalling niet".

Nu is deze blog niet bedoeld als pleidooi tegen het bevalplan, wél tegen het idee dat je een bevalling kunt plannen. Bij mijn eerste bevalling had ik nul ervaring en nul voorkeur en droeg een bevalplan voor mij simpelweg niets bij. Uiteindelijk had ik bij mijn tweede en derde bevalling natuurlijk wél meer ervaring en waren er ook een aantal dingen die ik liever anders zou zien of doen. Die had ik voor mijzelf zowaar op papier gezet. Maar met mijn eerste bevalling in het achterhoofd bleef dat echt maar bij een paar regels en ik weigerde het een bevalplan te noemen want plannen, zo was en ben ik nog steeds van mijn mening, kan je een bevalling niet. Over sommige dingen heb je nu eenmaal niets te zeggen. Nee, ik had liever niet weer een keizersnede en nee, ik wilde toch ook liever niet weer een couveusekindje. Maar dat op papier zetten had weinig meerwaarde. En waar ik bij bevalling nummer drie in eerste instantie nog had beschreven deze keer liever niet ingeleid te willen worden maar de natuur te willen laten bepalen wanneer onze dochter geboren mocht worden, kwam ik daar uiteindelijk nog schoorvoetend op terug ook. Met 39 weken en één dag werd ik, na vele extra ziekenhuisbezoekjes in verband met wederom een hoge bloeddruk, ingeleid en dat was een hele opluchting kan ik je zeggen. Hoe kort mijn wensenlijstje ook was geweest, zelfs toen verliep het niet volgens plan.

"Als het had gekund waren er ter plekke specifieke kamers gereserveerd omdat de lichtinval daar beter zou zijn voor de geboortefotografe".

Ik zei het al. Ik ben niet tegen het bevalplan. Ik vind het een prima middel om vooraf na te denken over verschillende aspecten van de zwangerschap en bevalling en te kijken hoe je daar tegenover staat. Mits je je er bewust van bent dat mogelijk niet alles zal gaan zoals gehoopt. Negen van de tien keer is dit ook gewoon hoe het bevalplan bedoeld en gebruikt wordt. Maar er zijn moeders, zo heb ik gemerkt, die het bevalplan meer als een vaststaand script zien waar niet van afgeweken mag worden. Wanneer je het idee hebt dat je met een bevalplan daadwerkelijk het verloop van je bevalling van a tot z kunt plannen, dan hoop ik maar dat je niet van een koude kermis thuiskomt. Bij mijn eerste zwangerschap namen wij op een gegeven moment deel aan een voorlichting over bevallen in het ziekenhuis, gevolgd door een rondleiding over de kraam- en verlosafdeling. Met verbazing hebben wij toen geluisterd naar de eisen lijsten van een aantal mede-zwangeren. Als het had gekund waren ter plekke specifieke kamers gereserveerd omdat de lichtinval daar beter zou zijn voor de geboortefotografe. De term bridezilla kende ik al, maar schijnbaar is pregzilla ook een begrip. Wij hebben er in ieder geval een aantal gespot die dag. Het zullen de hormonen wel zijn geweest maar in gedachten wensten wij de verloskundig teams die die dames moesten gaan begeleiden veel sterkte…want hoe zij een bevalling moesten begeleiden en daarbij tegelijkertijd een pagina’s dik boekwerk moesten aanhouden was voor ons de vraag. Dat die bevallingen niet volgens plan zouden verlopen stond voor mij buiten kijf.

Iedere week schrijf ik een blog over mijn leven als moeder van drie kinderen op mijn blog 'Is het al zeven uur?'. Wil je niets missen? Volg mij hier of op instagram (www.instagram.com/is_het_al_zeven_uur).