Zwangerschapsmasker, hoe voorkomen en verwijderen?

Tijdens de zwangerschap verandert er veel aan je lichaam. Sommige vrouwen krijgen te maken met ongewenste huidveranderingen, zoals pigmentvlekken in hun gezicht of nek. Dit wordt ook wel een zwangerschapsmasker genoemd. In dit artikel bespreken we onze beste tips om je huid weer te laten stralen!

Wat is een zwangerschapsmasker?

Een zwangerschapsmasker wordt ook wel 'malasma' of 'chloasma' genoemd. Het is een veelvoorkomende huidaandoening die optreedt tijdens de zwangerschap. Het is een pigmentstoornis in het gezicht, waardoor er donkere, onregelmatig gevormde vlekken op het gezicht ontstaan. Meestal verschijnen deze op de wangen, neusbrug, voorhoofd en bovenlip. Vandaar het woord 'masker'. Ongeveer zeventig procent van de zwangere vrouwen heeft hier last van. De vlekken kunnen variëren in grootte en intensiteit. Soms ontstaan de pigmentvlekken ook op andere plaatsen op het lichaam, zoals in je hals of op je armen. 

Hoe ontstaat een zwangerschapsmasker?

Het ontstaan van een zwangerschapsmasker wordt beïnvloed door verschillende factoren. De belangrijkste oorzaak is de verandering in hormonen, met name de toename van oestrogeen en progesteron. Deze stimuleren namelijk de aanmaak van pigment. Ook zorgen deze zwangerschapshormonen ervoor dat bestaande pigment- en moedervlekken donkerder of groter worden. 

Daarnaast kan erfelijkheid een rol spelen. Wanneer je moeder een zwangerschapsmasker heeft gehad of wanneer ze last heeft van een andere vorm van pigmentvlekken, is de kans groot dat jij er ook aanleg voor hebt. Tot slot kunnen het gebruik van de pil, agressieve peelings, cosmeticaproducten en bepaalde geneesmiddelen tegen epilepsie de kans op een zwangerschapsmasker vergroten.

Vanaf welk moment in de zwangerschap kun je een zwangerschapsmasker krijgen?

Een zwangerschapsmasker kan zich op elk moment tijdens de zwangerschap ontwikkelen. Het komt echter vaker voor bij vrouwen in het tweede of derde trimester. Dit is het moment waarop de productie van oestrogeen en progesteron stijgt, waardoor de huidgevoeligheid voor pigmentatie verhoogt. Ook kan het in de maanden ná de zwangerschap ontstaan, wanneer je hormonen nog niet in balans zijn.

De kans op een zwangerschapsmasker is groter in het voorjaar en de zomer. De zon schijnt dan meer en de uv-straling is sterker. Dat wil niet zeggen dat je in de herfst en winter niet hoeft op te passen. Ook dan kun je pigmentvlekken krijgen. 

Gaat een zwangerschapsmasker vanzelf weg?

Ja, in veel gevallen verdwijnt een zwangerschapsmasker vanzelf na de bevalling. Nadat de hormonale schommelingen weer normaal zijn geworden, vervaagt de overmatige pigmentatie geleidelijk. Dit kan enkele weken tot maanden duren of totdat je de borstvoeding afbouwt. 

Bij sommige vrouwen zijn de vlekken permanent. Wanneer je tijdens een eerdere zwangerschap een zwangerschapsmasker hebt gehad, kunnen de vlekken terugkomen wanneer je opnieuw in verwachting bent. De vlekken zijn dan meestal donkerder dan de eerste keer.

Hoe voorkom je een zwangerschapsmasker?

Dé tip om een zwangerschapsmasker te voorkomen is de zon vermijden. Je kunt het beste zo min mogelijk in de zon zitten, ook in de eerste maanden na de bevalling. Helaas is dit niet altijd mogelijk, daarom een paar tips van ons!

• Draag een hoed en bedekkende kleding van luchtige stof (zoals linnen).
• Gebruik zonnebrandcrème met een hoge SPF (minimaal factor 30), speciaal geschikt voor zwangere vrouwen.
• Neem altijd een (kleine) tube zonnebrand mee in je tas. Zo kun je op ieder moment van de dag bijsmeren.
  
• Zoek de schaduw op, zeker tussen 12:00 uur en 15:00 uur, wanneer de zon het meest fel is.
• Vermijd de zonnebank. 
• Eet gezond en drink voldoende water om je huid gezond te houden.

Ook zou het slikken van foliumzuur helpen bij het voorkomen van een zwangerschapsmasker. Foliumzuur komt voor in groene bladgroenten (zoals spinazie en broccoli), citrusvruchten, peulvruchten en volkorenproducten. Wanneer je 'normaal' eet, krijg je ongeveer 0,2 tot 0,3 mg foliumzuur per dag binnen. Dit kun je aanvullen met met foliumzuurtabletten. Tijdens de eerste tien weken van je zwangerschap wordt dagelijks een aanbevolen hoeveelheid van 0,4 of 0,5 mg geadviseerd.

Help, toch een zwangerschapsmasker: dit kun je doen!

Als het kwaad al is geschied, zijn er gelukkig verschillende manieren om je huid te herstellen. Je hoeft de vlekken niet meteen te behandelen. De meeste crèmes tegen pigmentatie kun je beter niet gebruiken tijdens je zwangerschap. Deze kunnen ingrediënten bevatten die schadelijk zijn voor je ongeboren baby. Wacht daarom liever een aantal maanden wanneer je bevallen bent, om te kijken of de vlekken vanzelf verdwijnen. Dit kan drie maanden duren. Tot die tijd kun je ervoor kiezen om de vlekken te bedekken met make-up zoals foundation of concealer op waterbasis. Als de vlekken niet (helemaal) verdwijnen na de zwangerschap en/of borstvoeding, zijn crèmes, behandelingen en medicijnen mogelijk. 

Behandelingen tegen een zwangerschapsmasker

Crèmes

Er zijn verschillende crèmes die pigmentremmende ingrediënten bevatten. Deze kunnen ervoor zorgen dat de vlekken verminderen of verdwijnen. Wanneer je zo'n crème gebruikt, blijft het belangrijk om je huid te beschermen tegen de zon. De volgende ingrediënten hebben een werkzaam effect bij pigmentvlekken: hydrochinon, vitamine C, vitamine A-zuur, niacinamide. Niet iedere pigmentcrème is geschikt voor zwangere vrouwen. Laat je dus altijd goed adviseren en lees de bijsluiter nauwkeurig.

Salonbehandelingen 

Naast crèmes zijn er verschillende behandelingen mogelijk. Zo kan je een lasertherapie ondergaan, bestaan er speciale peelings of kan je kiezen voor een OPL- of IPL-behandeling of coagulatie. Overleg ook in dit geval altijd met een arts. Sommige vlekken kunnen kankercellen bevatten die mogelijk kwaadaardig zijn. Door een dergelijke behandeling kan het groeiproces van de cellen versnellen, wat resulteert in huiskanker. Afhankelijk van je huidtype kunnen de vlekken door een behandeling ook verergeren. 

Hulp van de huidarts

De huidarts (dermatoloog) kan een crème voorschrijven: azelaïnezuur of tretinoïne op de huid. Hier kleven een aantal nadelen aan:

• De kans is groot dat de vlekken na de behandeling terugkomen.
• De behandeling duurt vaak lang (3 tot 6 maanden).
• Er is kans op bijwerkingen, zoals irritatie van de huid. De vlekken donkerder of heel licht van kleur worden. Soms gaan deze vlekken niet meer weg.
• Je kunt een droge huid krijgen van de crème.
• Crème met azelaïnezuur of tretinoïne mag je niet gebruiken als je zwanger bent, zwanger wilt worden of wanneer je borstvoeding geeft. 

Let op 

Als je zwangerschapsmasker na een behandeling met crèmes, laseren, peelings of medicijnen is verdwenen, kan het later weer terugkomen na (overmatige) blootstelling aan zonlicht. Bescherm je gezicht dus goed met een hoge factor zonnebrandcrème.

Bovendien is de kans groot het zwangerschapsmasker terugkeert bij een volgende zwangerschap. In veel gevallen kunnen de pigmentvlekken dan zelfs donkerder zijn. Als je nog een kinderwens hebt, is het wellicht verstandig om met de behandeling te wachten. 

Kijktip: in de video hieronder vertelt Marjolein Leenarts, dermatoloog en founder van Drs Leenarts, over alle huidveranderingen die kunnen optreden tijdens de zwangerschap. Wat doe je wel en wat juist niet? Kijk snel verder!