Foliumzuur voor/tijdens de zwangerschap

Foliumzuur wordt ook wel vitamine B11 genoemd. Het speelt een grote rol in het menselijk lichaam. Foliumzuur is namelijk nodig voor de aanmaak van rode bloedcellen en de werking van zenuwen en is heel erg belangrijk voor de ontwikkeling van het zenuwstelsel van je ongeboren baby.  

Waarom foliumzuur?

Ons lichaam kan zelf geen foliumzuur aanmaken en daarom moeten we het via ons voedsel binnenkrijgen. Foliumzuur zit in verse groente (vooral broccoli, avocado en groen bladgroenten), volkorenproducten, zuivelproducten, aardappels en fruit (vooral sinaasappels, grapefruits, bramen en frambozen). Wanneer je gezond en gevarieerd eet krijg je in principe voldoende foliumzuur binnen. Maar wanneer je zwanger bent moet je lichaam ineens nog een ander lichaampje van foliumzuur voorzien. Het kan dan zo zijn dat je te weinig foliumzuur binnen krijgt door alleen je voeding. Daarom wordt aangeraden om nog voordat je zwanger bent, extra foliumzuur te slikken. De reden hiervoor is dat wanneer je in de eerste weken van de zwangerschap een tekort hebt aan foliumzuur, er afwijkingen kunnen ontstaan aan het zenuwstelsel van je baby. De meest voorkomende afwijking bij een tekort aan foliumzuur is een open ruggetje en een open gehemelte ( Schisis ). Er kunnen zich ook andere afwijkingen voordoen zoals een open schedel. De baby heeft dan slecht ontwikkelde hersenen, er ontbreken delen van de hersenen en heel soms heeft de baby helemaal geen hersenen. Deze aandoeningen noemt men neurale buis defecten. De neurale buis ontwikkelt zich al vanaf dag 1 van de zwangerschap en is de basis voor het zenuwstelsel van je baby. Uit de neurale buis ontstaan de hersenen en het ruggenmerg. De kans dat jouw baby een neurale buis defect heeft is echter heel klein. In Nederland komt dit bij 6 op de 10.000 geboren baby’s voor. Er zijn voedingsmiddelen die de opname beïnvloeden. Langdurige en overmatig alcoholgebruik heeft vaak een tekort aan foliumzuur tot gevolg. Een tekort aan vitamine B12 leidt ook tot een tekort aan foliumzuur. Hierdoor kan bloedarmoede ontstaan. Vitamine C bevordert daarentegen de opname van foliumzuur. Voedingsmiddelen die veel vitamine C bevatten verliezen bij verhitting minder foliumzuur. In leverproducten zoals paté zit veel foliumzuur, maar ook veel vitamine A. Teveel vitamine A is weer schadelijk voor de ongeboren baby, dus daarom is het niet verstandig om veel leverproducten te eten tijdens de zwangerschap.

Wanneer foliumzuur?

Je kunt het beste 4 weken (1 maand) voor je stopt met voorbehoedsmiddelen met extra foliumzuur (tabletten) beginnen. Foliumzuur blijf je slikken in de eerste 2 maanden van de zwangerschap. Daarna is extra foliumzuur niet meer nodig. Blijf wel gezond en gevarieerd eten, dat is altijd goed. Ben je onverwacht zwanger, sneller zwanger dan je had gedacht, of is er een andere reden waarom je nog niet begonnen bent met extra foliumzuur, maak je dan niet ongerust. De kans dat jouw baby geboren wordt met een open ruggetje of open schedel is heel klein. Begin alsnog met het slikken van foliumzuur (als je nog voor de 3e maand van je zwangerschap bent). Gebruik je geen anticonceptiemiddelen, begin dan met foliumzuur wanneer je zwanger wilt worden . Lukt het niet om meteen zwanger te worden en slik je al extra foliumzuur, dan kun je hier gewoon mee doorgaan.

Hoeveel foliumzuur?

Je kunt het zonder recept kopen bij apotheek en drogist. Je slik dan elke dag een tablet van 0,4 of 0,5 mg foliumzuur. Er zijn ook multivitaminen voor zwangere vrouwen verkrijgbaar bij apotheek en drogist. Hier zit het ook in, maar kijk goed op de verpakking of er de juiste hoeveelheid in de tabletten zit. Heb je eerder een baby gekregen met een neurale buis defect (open ruggetje of andere vergelijkbare aangeboren afwijking), overleg dan vóór je zwangerschap met je verloskundige, huisarts of specialist. Waarschijnlijk heb je dan meer foliumzuur nodig, die je alleen op recept kunt krijgen.

Let wel op

Het slikken van extra foliumzuur kan normaal gesproken geen kwaad. Heb je echter een tekort aan vitamine B12 (pernicieuze anemie) dan kunnen er klachten optreden aan het zenuwstelsel. Overleg dit met je arts!