5 maanden geleden
Alles over zwangerschapsvergiftiging
Van de oorzaak tot symptomen en behandeling
Zwangerschapsvergiftiging brengt heel wat complicaties met zich mee en kan tijdens je zwangerschap opduiken. Zo'n 15% van alle aanstaande moeders krijgt ermee te maken. En wat nog vervelender is, is dat het aantal vrouwen dat hiermee te maken krijgt de laatste jaren is gestegen.
Zwangerschapsvergiftiging is een term voor diverse ernstige complicaties waarbij je een hoge bloeddruk krijgt en één of meerdere organen niet meer naar behoren functioneren. Bij zwangerschapsvergiftiging worden vaak eiwitten aangetroffen in je urine, wat zowel jou als je baby in gevaar kan brengen. Meestal treedt zwangerschapsvergiftiging plotseling op na 20-24 weken, maar het kan ook geleidelijk ontstaan.
Wat zijn de symptomen van een zwangerschapsvergiftiging?
Er zijn vier soorten zwangerschapsvergiftiging:
Zwangerschapshypertensie
In de tweede helft van de zwangerschap stijgt de bloeddruk plots, terwijl deze voorheen normaal was. Een onderdruk boven de 90 of een bovendruk boven de 140 wijst op hypertensie. Dit vergroot het risico op complicaties en vereist extra controle.
Pre-eclampsie
Naast hoge bloeddruk lekt er te veel eiwit via de nieren en urinewegen uit het lichaam door nierschade. Lever- en bloedvatproblemen kunnen ontstaan, evenals stollingsproblemen en oedemen. Het wordt soms voor de 34e week ontdekt (10% van de gevallen), soms pas na de bevalling (5%).
Symptomen pre-eclampsie:
- Hoge bloeddruk
- Hoofdpijn
- Vermoeidheid
- Ziek of griepachtig gevoel (zonder koorts)
- Misselijkheid en/of braken
- Wazig zien, sterretjes zien of dubbelzien
- Tintelingen in je vingers
- Vochtophopingen (oedeem) in je handen, enkels en gezicht
HELLP-syndroom
Voornamelijk een complicatie van pre-eclampsie, gekenmerkt door hoge bloeddruk, vochtophoping en eiwitverlies. Dit kan groeiachterstand veroorzaken. De afkorting staat voor Hemolysis (bloedafbraak), Elevated Liver enzymes (leverfunctiestoornissen) en Low Platelets (verminderd aantal bloedplaatjes). Gelukkig zeldzaam (0,2-0,6%).
Symptomen HELLP-syndroom:
- Hoofdpijn
- Misselijkheid
- Strak gevoel rond je buik
- Pijn bovenin je buik of tussen de schouderbladen
Eclampsie
Komt voor bij 1 op de 200 zwangere vrouwen met symptomen van pre-eclampsie of het HELLP-syndroom. Gepaard met uitgebreide stuipen vergelijkbaar met epileptische aanvallen. Een levensbedreigende situatie die snel behandeling vereist.
Symptomen eclampsie:
- Versterkte reflexen
- Verhoogde prikkelbaarheid
- Hoofdpijn
- Tintelingen in je handen
- Strak gevoel rond je buik of hoofd
- Flitsen of sterretjes zien
- Vochtophoping, gewichtstoename
- Concentratieproblemen
- Pijn in de bovenrug of tussen de schouderbladen
- Eiwitverlies in de urine
- Misselijkheid/veel braken
- Pijn in de bovenbuik of onder de borst
Wat zijn de gevolgen van zwangerschapsvergiftiging voor je baby?
Een hoge bloeddruk kan schade aan bloedvaten veroorzaken, wat vocht lekkage kan veroorzaken en oedemen (vochtophopingen) kan veroorzaken, zelfs in de hersenen. De nieren werken ook minder efficiënt en lekken eiwitten in de urine. Zwangerschapsvergiftiging kan ook de lever beïnvloeden. Dit heeft ook gevolgen voor je baby. De placenta kan worden aangetast, wat betekent dat je baby minder voedingsstoffen en zuurstof krijgt dan normaal. Hierdoor kan je baby langzamer groeien. Baby's die geboren worden na een zwangerschapsvergiftiging zijn vaak kleiner en magerder dan gemiddeld.
Behandeling van zwangerschapsvergiftiging
Tijdens je zwangerschapscontroles kan de verloskundige, arts of gynaecoloog ontdekken dat je zwangerschapsvergiftiging hebt. Als je al weet dat je een hoge bloeddruk hebt, is het slim om dit zelf aan te geven.
Algemene behandeling
Er is nog geen behandeling die de oorzaak van zwangerschapsvergiftiging aanpakt en het geneest. Maar we kunnen wel de symptomen en gevolgen bestrijden. Meestal bestaat de behandeling uit nauwlettende controles, observatie in het ziekenhuis indien nodig, en het behandelen van de symptomen.
Bij ernstige zwangerschapsvergiftiging kan het soms nodig zijn om de baby te halen om het leven van de moeder te redden. Dit verwijdert de oorzaak. Maar als de baby nog niet volgroeid is, is dit niet ideaal. In ernstige gevallen kan dit zelfs tot het overlijden van de baby leiden. Soms wordt de bevalling op gang gebracht, vaak is er een keizersnede nodig.
Medicijnen
In geval van (dreigende) zwangerschapsvergiftiging kan de arts besluiten medicijnen voor te schrijven om verschillende oorzaken en symptomen aan te pakken.
- Medicijnen om de bloeddruk te verlagen: Deze medicijnen, antihypertensiva genoemd, worden gebruikt om de bloeddruk te verlagen tot aan de bevalling. Bij ernstige pre-eclampsie kunnen ze via een infuus worden toegediend.
- Anti-epileptica: Deze medicijnen worden voorgeschreven om epileptische aanvallen te stoppen en nieuwe aanvallen te voorkomen.
- Corticosteroïden: Als er een kans bestaat dat de baby voor 33-34 weken zwangerschap wordt geboren, kunnen corticosteroïden worden gegeven om de longen van de baby in de baarmoeder te helpen rijpen. Dit is belangrijk omdat vroeggeboren baby's nog niet volgroeide longen hebben maar wel moeten ademen buiten de baarmoeder.
Overige behandelingen
Bedrust kan helpen om de bloeddruk te verlagen en de bloedtoevoer naar de placenta te verbeteren. Als je nog niet aan het einde van je zwangerschap bent en een lichte vorm van zwangerschapsvergiftiging hebt, kan de arts adviseren om rust te nemen. Hij kan ook regelmatig je bloeddruk controleren, je urine testen op eiwitten en de gezondheid van de baby in de gaten houden.
