Tanden wisselen!

Rond de 6e maand krijgt een baby zijn eerste tandje. Dit is het begin van het melkgebit. De belangrijkste taak van het melkgebit is ruimte reserveren in de groeiende kaken. Hierin past later het blijvend gebit. Daarnaast heeft het melkgebit ook een belangrijke taak bij de ontwikkeling van de spraak en natuurlijk ook om goed te kunnen kauwen. Tot ongeveer de leeftijd van 6 jaar behoudt een kindje dit melkgebit. Daarna gaat het tanden wisselen beginnen en kan de tandenfee op bezoek komen!

Het tanden wisselen begint op de leeftijd van 5 of 6 jaar met het doorbreken van de eerste blijvende kiezen. Daarna gaat het wisselen pas echt beginnen. Bij wisselen lossen de wortels van het melkgebit op, waardoor de melktand of kies los raakt en uitvalt. Een nieuwe blijvende tand of kies komt hier voor in de plaats. Let dus goed op bij je kind op losse tanden.

Hieronder een schema. Let op: de leeftijden zijn gemiddelden. Enigszins afwijken is geen probleem. Over het algemeen wisselen meisjes iets eerder dan jongens.

Wisselschema

• 6-7 jaar: De voortanden wisselen boven en onder en de eerste grote kiezen (molaren) boven en onder breken door.
• 8-10 jaar: Rust pauze
• 10-11 jaar: De hoektanden en melkkiezen worden gewisseld boven en onder. De melkkiezen worden gewisseld voor 2 kleine kiezen (premolaren). Nu is het melkgebit is volledig gewisseld.
• 12 jaar: De tweede grote kiezen (molaren) breken door boven en onder. Deze kiezen worden dus niet gewisseld, het zijn nieuwe kiezen.
• 18 - 25 jaar: Rond deze leeftijd kunnen er nog vier grote kiezen doorbreken, helemaal achterin achter de laatste kies. Dit is de verstandskies.

Het totale complete blijvende gebit bestaat uit:

• 8 voortanden (incisieven)
• 4 hoektanden (cuspidaten)
• 8 kleine kiezen (premolaren)
• 12 grote kiezen (molaren)
• Totaal: 32 tanden en kiezen (inclusief de verstandskiezen)

Verzorging tanden

De verzorging van het doorgekomen gebit is extra belangrijk, omdat een gebit dat net gewisseld is behoorlijk kwetsbaar is. Een fluoridebehandeling bij de tandarts is dan ook zeker aan te raden. Verder blijft het belangrijk om samen te poetsen. Het kind kan eerst zelf poetsen en daarna kan mama of papa even goed na poetsen.

Verschillen tussen het melkgebit en het blijvende gebit

De snijtanden van het blijvend gebit hebben een soort kartelrand. Melktanden hebben die niet. De kartelrand bestaat uit drie bobbeltjes op het snijvlak. De karteling verdwijnt in de loop van de tijd door slijtage. Het glazuur van de blijvende tanden en kiezen is sterker dan dat van het melkgebit. Ook zijn de blijvende tanden en kiezen wat geler van kleur. Het kleurverschil is normaal, maar soms kan dit verschil wel erg duidelijker aanwezig zijn door het gebruik van bepaalde medicijnen of als gevolg van een beschadiging aan die tand of kies tijdens de ontwikkeling. Is op één tand of kies een opvallend verschil aanwezig? Dan is het wel verstandig om even contact op te nemen met de tandarts.

Tijdelijk scheve tanden

De tanden van het nieuwe gebit breken vaak enigszins scheef door. Dit komt doordat soms veel tanden tegelijk kunnen doorbreken. Gelukkig groeit de kaak nog even door, waardoor er meer ruimte komt voor het blijvend gebit en de tanden vanzelf weer rechter gaan staan.

Is jouw kindje al begonnen met het wisselen van zijn melktanden? Laat het weten in een reactie hieronder.

Geschreven door mama Nienke