Nachtangst bij kinderen

Wat is nachtangst?

Nachtangst, ook wel bekend als pavor nocturnus, is een slaapstoornis die voorkomt bij kinderen. Het wordt gekenmerkt door plotselinge angstige episodes tijdens de slaap, waarbij het kind vaak rechtop in bed zit of rondloopt, terwijl het nog steeds in een diepe slaap verkeert. Nachtangst komt meestal voor in de eerste paar uur na het naar bed gaan en kan enkele minuten tot meer dan een uur duren.

Tijdens een nachtangstaanval kan het kind er zeer angstig uitzien en verschillende fysieke symptomen vertonen zoals snelle ademhaling, zweten en verhoogde hartslag. Het kan ook moeilijk zijn om contact te maken met het kind of hem/haar te kalmeren tijdens zo'n aanval. Ouders die getuige zijn van deze episodes kunnen behoorlijk verontrust raken en zich afvragen wat er met hun kind aan de hand is.

Hoewel nachtangst eng kan lijken, is het belangrijk om te weten dat het geen dromen zijn en dat het kind zich er meestal niets van herinnert na de episode. Nachtangst treft ongeveer 3-6% van alle kinderen tussen de leeftijd van 4-12 jaar oud.

Oorzaken van nachtangst

Het exacte mechanisme achter nachtangst is nog niet volledig bekend, maar er zijn verschillende factoren die een rol kunnen spelen bij het ontstaan ervan. Hier zijn enkele mogelijke oorzaken van nachtangst bij kinderen:

1. Genetische aanleg: Nachtangst kan in sommige gevallen worden overgeërfd. Als een of beide ouders nachtangst hebben gehad, is de kans groter dat hun kinderen er ook last van zullen krijgen.

2. Verstoringen in het rijpingsproces: Nachtangst is vaak meer voorkomend bij jongere kinderen en neigt af te nemen naarmate ze ouder worden. Dit kan te maken hebben met de ontwikkeling en rijping van de hersenen en het zenuwstelsel.

3. Slaapomgeving: Een oncomfortabele slaapomgeving, zoals een onregelmatig slaappatroon, geluiden of licht in de kamer, kan bijdragen aan het optreden van nachtangstaanvallen.

4. Stress en vermoeidheid: Kinderen die veel stress ervaren of uitgeput zijn door overdag activiteiten kunnen vatbaarder zijn voor nachtangstaanvallen.

5. Overmatige slaperigheid overdag: Als een kind overdag te veel slaapt of dutjes doet die te dicht bij bedtijd liggen, kan dit leiden tot verstoring van de normale slaappatronen en verhoogde kans op nachtelijke problemen zoals nachtangsten.

Het is belangrijk om op te merken dat niet alle oorzaken van nachtangst wetenschappelijk zijn bewezen. Elke situatie kan anders zijn en het is raadzaam om met een kinderarts te praten om de oorzaak van de nachtangst bij uw kind beter te begrijpen.

Symptomen en gevolgen van nachtangst

Nachtangst bij kinderen kan een verontrustende ervaring zijn, zowel voor het kind als voor de ouders. Het is belangrijk om de symptomen en mogelijke gevolgen van nachtangst te herkennen om zo effectief mogelijk hulp te bieden. Hier zijn enkele veelvoorkomende symptomen en mogelijke gevolgen van nachtangst:

1. Symptomen van nachtangst:

- Plotseling ontwaken met intense angst of paniek.

- Onbeheersbare schreeuwen of kreten.

- Snelle ademhaling en hartslag.

- Zweten en klamme handen.

- Verhoogde activiteit, zoals rondlopen of opstaan in bed. -

Geen bewustzijn van wat er gaande is of ongevoeligheid voor geruststellende woorden.

2. Gevolgen van nachtangst:

- Slapeloosheid: Nachtangstaanvallen komen vaak voor tijdens het eerste deel van de slaapcyclus, waardoor zowel het kind als de ouders moeite kunnen hebben met slapen gedurende de rest van de nacht.

- Vermoeidheid overdag: Door het verstoren van de normale slaappatronen kan nachtangst leiden tot vermoeidheid overdag, wat weer invloed kan hebben op het gedrag, concentratievermogen en prestaties van een kind.

- Angst of angststoornissen: Herhaalde ervaringen met nachtelijke angstaanvallen kunnen ertoe leiden dat een kind angstig wordt voor het slapengaan, wat kan resulteren in een angststoornis.

- Verstoring van het gezinsleven: Nachtangst kan niet alleen de slaap van het kind verstoren, maar ook die van de ouders en eventuele andere gezinsleden. Dit kan leiden tot spanningen en verminderde kwaliteit van leven voor het hele gezin.

Het is belangrijk om te beseffen dat nachtangst meestal geen langetermijngevolgen heeft en vaak vanzelf verdwijnt naarmate het kind ouder wordt. Desalniettemin is het raadzaam om een kinderarts te raadplegen als de nachtangstaanvallen regelmatig voorkomen of ernstige problemen veroorzaken

Tips voor ouders om met nachtangst om te gaan

Het kan moeilijk en beangstigend zijn voor ouders om hun kinderen 's nachts angstig en verward te zien tijdens een nachtaanval. Hier zijn enkele tips die ouders kunnen helpen bij het omgaan met de nachtangst van hun kind:

1. Blijf kalm: Het is begrijpelijk dat een nachtaanval stressvol kan zijn, maar het is belangrijk dat ouders rustig blijven. Probeer niet in paniek te raken of boos te worden op uw kind, omdat dit de situatie alleen maar erger kan maken. Bied in plaats daarvan troost en ondersteuning.

2. Raak uw kind niet aan: Tijdens een nachtaanval kan het verleidelijk zijn om uw kind aan te raken of proberen wakker te maken. Maar dit kan juist leiden tot meer verwarring en angst bij het kind. Het beste wat u kunt doen, is ervoor zorgen dat uw kind veilig is en hem/haar tijd geven om uit de aanval te komen.

3. Vermijd discussies: Probeer tijdens een aanval geen gesprekken te voeren of vragen stellen aan uw kind, omdat hij/zij mogelijk niet coherent reageert. Wacht tot de aanval voorbij is voordat u probeert met uw kind te praten over wat er is gebeurd.

4. Houd een slaapdagboek bij: Het bijhouden van een slaapdagboek kan nuttig zijn om patronen of triggers voor nachtangstaanvallen vast te leggen. Noteer de datum van elke aanval, hoe lang deze duurde en eventuele bijzondere gebeurtenissen of veranderingen in de routine van uw kind die voorafgingen aan de aanval. Dit kan helpen bij het identificeren van mogelijke triggers en het vinden van manieren om deze te vermijden.

5. Creëer een veilige slaapomgeving: Zorg ervoor dat de slaapkamer van uw kind rustgevend is en minimaliseer eventuele prikkels die nachtelijke angst kunnen veroorzaken, zoals felle lichten of lawaai. Een comfortabel bed en vertrouwde slaaprituelen kunnen ook helpen bij het bevorderen van een goede nachtrust.

6. Praat met andere ouders: Het kan nuttig zijn om ervaringen uit te wisselen met andere ouders die kinderen hebben met nachtangst. Online forums, oudergroepen of een bezoek aan een specialist op het gebied van slaapstoornissen kunnen waardevolle informatie en ondersteuning bieden.

7. Betrek uw kind bij het proces: Als uw kind oud genoeg is, betrek hem/haar dan bij gesprekken over nachtangst en leg uit wat er gebeurt tijdens een aanval. Dit kan helpen om hun gevoelens van angst en verwarring te verminderen, alsook hun begrip vergroten.