Naar een andere kerk

Ekklesia Amsterdam

“Als ik het goed heb, is Henrike vanavond voor het laatst op het koor” wordt er gezegd. Ik knik bevestigend. Na twaalf jaar Ekklesia en ruim acht jaar koor, heb ik de knoop doorgehakt. De laatste jaren begon ik al vaker te twijfelen of dit de plek is voor ons. Doordat Dunya zoveel weerstand biedt tegen een overstap, heb ik het voor me uit geschoven. Ik kon ook niet echt beslissen en besloot daarom maar dat ik zou wachten op het moment dat ik het wel zeker wist. Al twijfelde ik of dat ooit zou gebeuren. Zeker als de Ekklesia teruggaat naar de Rode Hoed.

Dominicuskerk

In januari komt dat moment ineens. Ik zit niet meer zo ontspannen in de kerk. Mensen hebben last van de kinderen die onrustig zijn op momenten dat dat niet de bedoeling is. Aangezien het toch mijn verantwoordelijkheid is dat Dunya zich goed gedraagt word ik er zenuwachtig van. Het is gewoon niet echt een plek voor kinderen. En dat betekent dat deze kerk misschien op dit moment niet zo bij ons leven past. We gaan naar de Dominicus. Ik zeg het een paar keer tegen mezelf om te kijken hoe dat voelt. Het duurt een tijdje voordat ik voel dat het me meer ruimte geeft, dat ik er rustiger van word. Dunya wordt er nog niet rustiger van. In de Ekklesia heeft ze vriendinnetjes die ze helemaal niet wil missen. Ze is boos dat ik deze keuze heb gemaakt en blijft zeggen dat het niet gaat gebeuren. Ik verwacht eigenlijk dat ik weer ga twijfelen door haar stelligheid, maar dat gebeurt niet. Ik weet dat ze haar vriendinnen gaat missen. Rosa, Nynke en Dunya horen zo bij elkaar, dat ik heel goed begrijp dat dit voor Dunya nu even moeilijk is.

Brood en wijn

Als Dunya een aantal zondagen achter elkaar moet oefenen voor de kinderdienst in de Dominicus, kan ik eens ervaren hoe het is om daar langere tijd aaneengesloten te zijn. De toon naar de kinderen toe spreekt mij erg aan en ik vind het erg mooi dat ze na de kinderkring zelf brood en wijn binnenbrengen. De kinderen hebben hier een rol, maken deel uit van de dienst. Iedereen doet mee. Dat kan ook als je de ruimte hebt, dan loop je elkaar niet in de weg bij het delen van brood en wijn. Tijdens de dienst zit Dunya op de trap. Niemand kijkt haar boos aan als ze praat of lacht. Niemand ergert zich eraan als ze mij komt opzoeken om iets te vertellen of te vragen. Een mevrouw schuift als vanzelfsprekend een stoel op als Dunya plotseling besluit bij mij te willen zitten. De sfeer is gemoedelijk en ik voel me thuis. Dunya ook, die heeft al vriendinnetjes gemaakt. Bij een gezamenlijke dienst van beide kerken staat Dunya te dansen in de kerk. Dat heb ik haar nog nooit zien doen! En zo zijn er zoveel momentjes dat ik denk: “Ja, ik heb een goeie keuze gemaakt...”

Zomerstop

Nu de knoop eenmaal is doorgehakt, moet ik een moment kiezen. Volgende week? Volgende maand? Ik worstel daarmee. Totdat ik me afvraag waar die haast vandaan komt. Het is het idee dat ik nu gekozen heb en dan ook meteen de daad bij het woord moet voegen. Maar van wie moet dat? Eerst maar eens wennen aan deze beslissing, laten bezinken. De zomerstop is dan een mooi moment om afscheid te nemen. Dan ga ik door tot de laatste repetitie en sluit ik het goed af. Dan blijken er wat dingen tussen te komen en is onze laatste dienst al begin juni. Oeps, dat was niet handig gepland, maar niks meer aan te doen. Accepteren, loslaten en doorgaan. We kopen cadeautjes voor de vriendinnen, praten lang over hoe we afscheid willen nemen, over wat ze nodig heeft om het af te sluiten. Als onze laatste dienst in zicht komt, stuur ik een mail naar het koor en vertel over mijn beslissing en waarom ik deze heb genomen.

Rode Hoed

“Waarom gaan jullie dan naar een andere kerk?” vraagt Rosa. “Omdat het in de Dominicus leuker is voor kinderen” leg ik uit. “Wat vind jij er nou van?” vraagt ze aan Dunya. We kijken haar verwachtingsvol aan. Toe maar, gooi het eruit. Dunya denkt even na en zegt dan: “Eigenlijk begrijp ik mama wel. In de Dominicus zijn veel meer kinderen, maar ik ga jullie zo missen.” Ik knik naar haar. “Natuurlijk ga je je vriendinnen missen. Ik ga ook het koor missen en ook jouw vriendinnen!” zeg ik. “Maar daar leren we weer nieuwe mensen kennen en je hebt er al vriendinnen gemaakt.” Als de kinderkring wordt aangekondigd pakt ze snel de zak spekkies onder mijn stoel vandaan. Vandaag zijn er maar twee kinderen. Rosa en Dunya. Dat wordt er niet beter op als wij weg zijn. De spekkies komen niet op, al doen die meiden nog zo hun best. Als ze terugkomen wil Dunya niet meedoen met brood en wijn. “Het is de laatste keer!” sein ik nog, maar ze haalt haar schouders op.

Laatste dienst

Na afloop van de dienst word ik aangesproken door verschillende mensen. Via de mail had ik al wat lieve reacties van het koor gehad. Ik had voor de zekerheid op het laatste moment nog even een berichtje op Facebook gezet, zodat niet alleen het koor op de hoogte is, maar ook andere mensen die mij kennen. Veel mensen die ik alleen van gezicht ken, zeggen dat ze het jammer vinden dat we weggaan en dat ze Dunya gaan missen. Ik ga er bijna door twijfelen.... Dunya krijgt een sjaaltje van Rosa, gekocht in dat leuke winkeltje in Kevelaer. Daar zijn we vorig jaar geweest met het hele koor. Een mooi en ook een beetje een symbolisch cadeau. De knutselpakketjes en dropjes van de Zoutwinkel vallen bij Rosa in goede aarde. Dan neemt Dunya afscheid van Snoepie, de koorhond. In een apart zaaltje van de Rode Hoed nemen we afscheid van Rosa. En daarna vloeien er bij Dunya toch wel wat tranen. Op den duur zal ze begrijpen dat ik het ook voor haar heb gedaan. Met de nadruk op ook. Want ik zie het niet als een offer. Ik denk dat ik in de Dominicuskerk ook beter op mijn plek ben.

Laatste koorrepetitie

En nu is het dan echt afgelopen. Dit is mijn laatste koorrepetitie. De hele dag hik ik tegen dit afscheid aan. Er zijn al veel tranen gevloeid vandaag over alles en niks en ik vrees het ergste als iemand een praatje houdt voor mij. Ik had er even aan gedacht dat het koor misschien even aandacht zou besteden aan mijn afscheid, maar op dit moment overvalt het me toch. Ze hebben een cadeautje voor Dunya. Een trommeltje met materiaal om vriendschapsarmbandjes van te maken. “Zodat ze heel veel nieuwe vrienden kan maken in de Dominicus!” Ik ben ontroerd. Ook is er voor mij een cadeaukaart. Om iets voor mezelf te kopen. “En niet stiekem iets voor Dunya kopen” zegt iemand naast me. “Dat is voor mij wel heel moeilijk hoor!” lach ik. Dan komen de prachtige roze pioenrozen. Ik ben echt onder de indruk van deze aandacht. Ik heb niks voorbereid, was vastbesloten om niks te zeggen. Alles stond in de mail die ik heb rondgestuurd. Maar op dit moment doe ik het toch. Eigenlijk zeg ik niks nieuws. Ik bedank iedereen voor de leuke tijd op het koor, voor de cadeautjes en voor de aardige reacties. Als ik thuis kom zucht ik opgelucht tegen de oppas: “Gelukkig, geen tranen! Daar was ik toch zo bang voor!” Het voelt goed deze stap, een nieuwe kerk, een nieuw koor, maar het blijft altijd dubbel. Want afscheid nemen, dat went nooit!