Het moment dat je je dochter haar hart breekt..
opa is overleden.
13 juli jl. is mijn vader overleden na een ziekbed, wat in mijn vorige blog te lezen is. Ontzettend pijnlijk wanneer je ouder overlijdt, die heb je het liefst voor eeuwig bij jou en je eigen kinderen.
De diagnose van mijn vader was ongeneeslijk, dus ergens probeer je voor jezelf al wat te bedenken hoe je je eigen kind hierin gaat begeleiden, wanneer het moment zover is. Ik was op zoek naar kinderboeken, maar ik vond alleen boekjes over de dood en niet over het gehele proces. Mijn zus had een boek gevonden voor mijn neefje en die heb ik ook gelijk gekocht. Het heet: ‘De grote boom is ziek’, waarin het hele proces wordt uitgelegd wanneer iemand kanker heeft met goede of geen goede afloop, maar dan metaforisch vertaald voor kinderen. Echt een prachtig boek en tijdens het lezen herkende mijn dochtertje dat toen de boom z’n blaadjes verloor, opa ook zijn haartjes had verloren en het slangetje aan de boomstam, had opa ook in zijn neus, maar die van opa was paars. Bewust heb ik de afloop telkens niet voorgelezen, want zover was het nog niet...
Toen kwam het moment eerder dan verwacht, dat ik aan mijn 4-jarige dochter moest vertellen dat haar beste vriend, haar opa, was overleden. Ik vroeg haar om op de bank te zitten bij papa en mama. “Mama, waarom huil je?” vroeg ze en toen vertelde ik haar dat opa er niet meer was.. terwijl ik haar hart brak en zij in huilen uitbarstte, brak mijn hart die dag opnieuw. Wat een ontzettend pijnlijk moment was dat, toen ik haar zo gebroken zag. En hoe wijs en flexibel met emoties kindjes zijn, is inspirerend. Ik vertelde haar dat opa nu bezig is om een mooie ster te worden en dat ze opa nog wel een keertje zal zien. Alleen opa praat niet meer en zijn oogjes blijven dicht. Ook voelt opa koud.
Ik heb er bewust voor gekozen om haar bij het proces te betrekken, wat voor haar begrijpelijk en geschikt is, net zoals tijdens het ziekbed. Mijn ouders hebben me van jongs af aan ook betrokken bij het proces van een overledene en ik ben hen heel dankbaar geweest, want van jongs af aan wist ik dat dit bij het leven hoort en wat er dan gebeurt. En hoe een ieder het aanpakt, als altijd goed. Doe wat voor jou (en anderen) goed voelt en bij je past.
Toen was het zover: het moment dat ik haar meenam naar mijn vader. Ik was ontzettend nerveus, voor het geval ze heel bang zou zijn. Ik liep met haar de kamer in en bleef voor het kamerscherm staan. Ik wilde haar vertellen dat opa hierachter lag, maar voor ik het wist zei ze: mama, ik ga nu naar opa toe’ en liep ze naar hem toe. Vanaf dat moment rende ze naar hem toe en was zo blij hem te zien. ‘Hey opa! Ik heb een mooie tekening voor je gemaakt. ‘ terwijl ze gelijk zijn handen vastpakte en zijn wang kuste. Giechelend zegt ze: Oeh dat is wel een beetje koud!’ En weer geeft ze hem een kus. De dagen dat we er waren, liep ze tussendoor alleen naar de kamer om even met opa te kletsen of gewoon om hem even een kusje te geven.
Wat ben ik ontzettend trots op haar hoe zij met deze situatie is omgegaan en het ook uiteindelijk is verlopen waar ik hoopte. Ze is geen seconde bang geweest, weet nu heel goed wat de dood is en is blij wanneer we opa zijn “tuintje” bezoeken op de begraafplaats. Kinderen maken zo’n ondraaglijke periode van verdriet en pijn, toch door hun luchtigheid een beetje draaglijk.