Mijn opa stapte in de auto en kwam niet meer terug

Toen ik 7 jaar was kreeg mijn opa een dodelijk ongeluk, wat ik me nog als de dag van gisteren kan herinneren. Ik was zo in de war na het telefoontje dat mijn moeder kreeg. Vooral omdat ik de emoties van mijn moeder en mijn oma niet begreep. Mijn vader werd zelfs naar huis gevlogen van het marineschip waar hij op dat moment zat. Dan was het wel heel ernstig toch? Waarom moesten we opeens weg? Waar gingen mijn oma en moeder heen? Waarom mocht ik opa niet zien?

"Opa is er niet meer". Maar hoe kan dit? Ik heb gister nog met hem gebeld, hij kan toch niet opeens weg zijn? Waar is hij nu dan? Wat is er gebeurd?

In de dagen daarna kwamen er dagelijks mensen over de vloer, familie, vreemde mannen die kwamen praten over kisten en muziek. Ik had werkelijk geen idee waarom. Kortom, één en al onduidelijkheid voor mij. Maar vragen stellen deed ik niet, ik ging gewoon door met wat ik altijd deed. Ik hield me rustig, want er was al zoveel verdriet en drukte om me heen.

Naast deze verwarring ervaarde ik ook regelmatig plezier, zo vond ik het bijvoorbeeld heel gezellig dat we iedere avond bij oma sliepen (ze wilde niet alleen zijn) en was het daar, in mijn ogen, één groot feest met mijn neefje en nichtje. Ook vond ik de crematie reuze gezellig en spannend. Wat nu heel gek klinkt natuurlijk... beseffen kon ik het gewoon nog niet.

Maar één ding wat wel duidelijk voor mij was, was dat mensen zomaar kunnen verdwijnen en niet meer terugkomen wanneer ze in een auto stappen.

Het gevolg was dat als mijn ouders weggingen, terwijl ik bijvoorbeeld bij oma bleef of op school was, ik met buikpijn achterbleef. Want wat als ze ook niet meer terugkomen? Zo ontwikkelde ik een angst die nooit meer helemaal weggegaan is.

Daarom hebben wij bijvoorbeeld nu al een voogd aangewezen voor ons kindje (dit kan heel gemakkelijk digitaal). Mijn man en ik gaan regelmatig samen weg, je weet maar nooit.

Een hele tijd heb ik gedacht dat ik een abnormaal rouwproces had. Nu weet ik, vanuit mijn achtergrond als Orthopedagoog, dat dit een heel normaal proces van rouwen is bij kinderen. Tegenwoordig kan ik mijn gedrag veel beter plaatsen en vallen alle puzzelstukjes op hun plaats.

Ik zal het nog iets verder uitleggen; vanaf dat kinderen 5 a 6 jaar oud zijn, zijn kinderen in staat om te begrijpen dat de dood definitief is en dat iemand niet terugkomt. Maar écht bevatten doen ze dit nog niet. Niet zo gek, want voor volwassenen is de dood zelfs soms nog moeilijk te bevatten.

Kinderen kunnen in de rouwperiode wisselende emoties laten zien of juist extreem weinig emoties. Dit komt omdat kinderen nog niet zo goed zijn in het uiten van emoties. Kinderen wisselen deze emoties snel af en kunnen na verdriet snel weer gaan spelen alsof er niks aan de hand is. Bij volwassenen zie je dat de emoties een hele periode redelijk hetzelfde blijven, kinderen daarentegen rouwen in stukjes. Ze zijn namelijk ook gewoon nog kind. Het gevolg is dat volwassenen vaak denken dat de dood kinderen niet zoveel doet, dit is echter niet het geval.

Naast deze emoties zijn er een aantal gedragingen waaraan je goed kunt herkennen dat kinderen aan het rouwen zijn. Het gedrag van je kind verandert. Dit kan van alles zijn, maar als ouder herken je dit vaak snel. Je kind verandert bijvoorbeeld van een rustig kind in een extreem druk kind, of juist andersom. Je kind kan concentratieproblemen laten zien op school, schoolprestaties gaan achteruit, je kind kan onrustig zijn of zelfs agressief worden. Ook zijn er kinderen die lichamelijke klachten krijgen, zoals buikpijn of hoofdpijn.

Wat ook een veel voorkomend gevolg kan zijn van het overlijden van een familielid is (tijdelijke) scheidingsangst. Dit komt vooral voor bij een plotselinge dood. Het kind beseft dat er iemand kan overlijden en opeens 'weg' is en ontwikkelt een angst om andere familieleden te verliezen.

Hoe begeleid je een kindje in zijn of haar rouwproces? Monuta schreef daar een interessant artikel over.

Ik schrijf dit artikel in samenwerking met Monuta. Door mijn ervaring met opa vroeger, heb ik me hier al vrij snel in verdiept. Want wanneer er een naaste komt te overlijden is het zo dat naast dat je je bezighoudt met het rouwproces van je kind, je zelf ook onwijs veel andere dingen te regelen hebt. De kosten van een uitvaart kunnen aardig hoog worden, hoger dan je verwacht. Met een uitvaartverzekering van Monuta heb je al één zorg minder. De verzekering bestaat uit twee delen: een vrij besteedbaar bedrag voor al je wensen en de volledige ondersteuning van een Monuta uitvaartverzorger. Zo worden de nabestaanden zowel financieel als emotioneel ontzorgd… en wist je dat je kindje tot het 18e jaar gratis is meeverzekerd?

Je wilt er eigenlijk niet aan denken, maar toch is het een fijn idee om alles geregeld te hebben.

Hoe zit dat bij jullie?