Oogjes kiinni

Tot een paar maanden terug zei Daan elke avond als hij op bed lag: 'Oogjes kiinni.' Oogjes is Nederlands, kiinni is Fins voor dicht. Ik ben Nederlands en mijn man is Fins. Van mij horen Daan en Laura Nederlands, van hun 'isi' horen ze Fins. In dit blog vertel ik jullie waarom we tweetalig opvoeden, hoe we dat doen, wat lastig is aan een tweetalige opvoeding en geef ik een paar tips.

De keuze om tweetalig op te voeden was snel gemaakt. Ik spreek Fins, maar zeker niet foutloos. Ik wil niet dat mijn kinderen van mij slecht Fins leren. Daarnaast wilde ik dat Daan en Laura met mijn familie kunnen communiceren. Als hun vader Engels zou spreken, zou dit niet zo'n groot probleem zijn, maar mijn ouders verstaan natuurlijk geen Fins. Tot slot vond ik het belangrijk om met mijn kinderen mijn moedertaal te kunnen spreken. Zeker als we later over zaken als relaties en identiteit moeten spreken. Dat gaat toch makkelijker in je moedertaal dan in je derde taal.

We gebruiken de OPOL-methode: one parent one language. Tommi spreekt altijd Fins tegen de kinderen, ik spreek uitsluitend Nederlands met ze. Dat was in het begin vreemd genoeg erg wennen. Of niet echt wennen, maar wel ongemakkelijk. Ik vond het heel onbeleefd om bijvoorbeeld op de opvang of bij mijn schoonouders Nederlands te spreken tegen Daan, omdat ze me natuurlijk niet kunnen verstaan. Maar daar ben ik gauw overheen gekomen en ik merk dat mijn schoonmoeder en neefjes steeds meer Nederlands beginnen te verstaan! Het is soms ook ongemakkelijk in het openbaar. Ik zie er niet echt Fins uit met mijn donkere haar en bruine ogen, en als ik dan ook nog eens 'buitenlands' praat, krijg ik soms wel blikken van (vooral oudere) Finnen. Ach, we kennen ze in Nederland ook, de 'dit-is-Nederland-hier-spreken-we-Nederlands-xenofoben'. Maar ook daar zet ik me overeen. En als ze er opmerking over maken, leg ik in het Fins uit waarom ik Nederlands spreek. 

Toen Daan net begon met praten, sprak hij voornamelijk Fins. Hij noemde mij zelfs äiti in plaats van mama. Dat is natuurlijk ook logisch, hij hoort vrijwel alleen Fins. Toen ik in april met buitengewoon zwangerschapsverlof ging en Daan bij mij thuis was, ging zijn Nederlandse taalvaardigheid met sprongen vooruit. Ik durf te zeggen dat zijn Nederlandse taalvaardigheid op dit moment niet tot nauwelijks onderdoet voor dat van Nederlandse leeftijdsgenootjes. Hij schakelt moeiteloos tussen Nederlands en Fins, afhankelijk van tegen wie hij praat. Hij spreekt tegen mij geen woord Fins en tegen zijn Finse familie nooit Nederlands. 

Tot slot nog een paar tips, doe ermee wat je ermee wil:

1. Wees consequent. Spreek altijd dezelfde taal tegen je kind. 

2. Vermijd verkleinwoordjes. Een van de moeilijkste dingen in de Nederlandse taal zijn de lidwoorden. Moedertaalsprekers voelen aan of het 'de tafel' of 'het tafel' is. Als je veel verkleinwoordjes gebruikt, hoort je kind het goede lidwoord niet altijd (het tafeltje).

3. Zoek gelijktalige gezinnen op. Daan heeft hier in Finland een vriendengroepje met Nederlandstalige peuters en kleuters waar we regelmatig mee afspreken (nu natuurlijk iets minder). Ook al spreken deze kinderen ook allemaal Fins, als ze horen dat wij als ouders Nederlands tegen elkaar spreken, spreken de kinderen ook Nederlands met elkaar.

4. YouTube is je vriend! Daan kijkt niet heel veel tv, maar van wat hij kijkt is zo'n 80% Nederlands gesproken. Thomas de Stoomlocomotief, Autostad, Juf Roos... alles staat op YouTube. 

5. Voorlezen. Dit is natuurlijk belangrijk voor alle kinderen, maar vooral voor tweetalige kinderen. Daan heeft zo veel woorden en zinnetjes opgepikt uit boeken die ik hem voor heb gelezen. Nu hij wat ouder is, kunnen we ook na het voorlezen de verhaaltjes nabespreken en stel ik hem vragen: 'Wat deed Dikkie Dik met de muts?' 'Wat heeft Rupsje Nooitgenoeg allemaal gegeten?' 'Welke dieren stonden er in het boek?' Etcetera. 

Er zal vast een moment komen dat de kinderen geen Nederlands meer willen spreken. Of dat ze erachter komen dat ik hen prima kan verstaan als ze Fins spreken. Maar de basis is er, ze kunnen met mijn ouders communiceren. En dat is het belangrijkste. 

Heb jij nog tips? Laat ze hieronder achter! 

p.s. Als jullie mee willen kijken in ons leven in Finland, kan je me volgen op Instagram: @mamainfinland