Baarmoederhalskanker. Wist jij dit al?

Wat is BMHK?

Baarmoederhalskanker ontstaat door besmetting met HPV, het Humaan Papillomavirus. Het komt dus niet door erfelijkheid, wat veel mensen denken. Het HPV virus is erg besmettelijk. 8 van de 10 mensen hebben wel eens HPV in hun leven door gemeenschap. Het lichaam ruimt dit HPV virus meestal binnen 2 jaar weer op. Gebeurd dit niet, kunnen afwijkende cellen ontstaan. Deze afwijkende cellen kunnen veranderen in een voorstadium van baarmoederhalskanker. Wordt dit niet behandeld, kunnen deze afwijkende cellen veranderen in baarmoederhalskanker. Het veranderen in baarmoederhalskanker (oftewel een kwaadaardige tumor) duurt meestal 10-15 jaar. Dat is een behoorlijke tijd en daarom kun je er vroeg bij zijn om dit te voorkomen. Dit kun je doen door een uitstrijkje te laten maken n.a.v. de uitnodiging van het bevolkingsonderzoek. Hoe eerder, hoe beter!

EIGEN ERVARING:

Ik ben nu 37 en zou dus al 2 keer een uitstrijkje hebben moeten laten doen: op mijn 30e en 35e. Dat heb ik echter niet gedaan. Ik dacht altijd: het komt wel, ik mankeer niets, heb geen klachten, het overkomt mij niet. Uiteindelijk kreeg ik op mijn 36e de diagnose baarmoederhalskanker. Als ik eerder een uitstrijkje had laten doen, had dit waarschijnlijk al vroeg opgespoord geweest en had ik aan een kleine behandeling genoeg, in plaats van bestralingen, chemo’s en het hele hersteltraject dat mijn hele leven kan duren.

Welke klachten heb je bij BMHK?

Je kunt verschillende klachten ervaren. Zoals buikpijn, andere afscheiding dan je gewend bent of tussentijds bloedverlies. Elk lichaam is anders en kan dus ook andere klachten geven. Maar let op: BMHK hoeft niet altijd klachten te geven. Sommige vrouwen voelen helemaal niets. Daarom is het zo belangrijk om altijd gehoord te geven aan de oproep van het bevolkingsonderzoek om een uitstrijkje te doen!

EIGEN ERVARING:

Ik had zelf ook geen klachten. In december 2022 kreeg ik een miskraam en in april 2023 opnieuw. Toen heb ik maandenlang gebloed. Na talloze echo's en onderzoeken bij de gynaecoloog vroeg ze of ik ooit een uitstrijkje had laten doen. Toen ik antwoordde van niet, heeft zij meteen een uitstrijkje laten doen. Een week later kwam de diagnose PAP3B, ernstig afwijkende cellen.

Het uitstrijkje

Je kunt op twee manieren een uitstrijkje doen: Bij je huisarts of zelf via een thuistest.

Je krijgt vanaf je 30e een brief thuisgestuurd van het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker. Als je hieraan gehoor geeft, kun je bij de huisarts of assistent een uitstrijkje laten maken. Dit is in een paar minuten gebeurd. De arts neemt met een speciaal borsteltje wat cellen af van de baarmoedermond (het borsteltje draait een paar keer rond) en dat was het! Voor je het weet sta je weer buiten. Meestal volgt een week later de uitslag.

Wil je liever een thuistest doen? Dan ontvang je per post een zelfafnameset. 30-jarigen ontvangen bij de eerste uitnodiging per post de zelfafnameset. Hier zit een gebruiksaanwijzing bij hoe het precies moet. Let op: deze zelftest laat alleen zien of er HPV gevonden is. Als er HPV is gevonden, moet je zelf de huisarts bellen om alsnog een uitstrijkje te laten doen. Je kunt trouwens alleen meedoen met het onderzoek als je niet zwanger bent. Dan zou je moeten wachten tot een aantal maanden na de bevalling.

EIGEN ERVARING:

Zelf was ik dus veel te laat met de uitstrijkjes. Inmiddels heb ik die natuurlijk wel een aantal keren gehad. Het is een beetje een vervelend gevoel maar deed geen pijn. Het was echt zo gebeurd, net zo lang als bijvoorbeeld een corona test duurde. Je kunt van mij aannemen: Ik doe nu liever elke maand 20 uitstrijkjes dan bestralingen, chemo’s, ziek zijn, pijn hebben en de onzekerheid over de toekomst. Want dat is echt verschrikkelijk. Ik ben wel van mening dat 30 jaar te laat is voor de eerste uitnodiging voor een uitstrijkje. Ik heb een hele hoop lieve lotgenoten ontmoet en helaas zijn daar ook meiden bij onder de 30 met de diagnose baarmoederhalskanker. Zij hebben ooit op eigen verzoek vanwege klachten een uitstrijkje laten doen. Moesten ze wachten tot hun 30e, was het waarschijnlijk veel erger of zelfs te laat geweest.

Wat ik ook merk in mijn omgeving is meer de angst door onwetendheid en de schaamte. Dat staat bovenaan het lijstje van redenen waarom vrouwen géén gehoor geven aan de uitnodiging voor het uitstrijkje. Het is niet zozeer de angst dat het pijn doet. Artsen kijken nergens meer van op. Bij een bevalling zien ze meer en zelfs dat is routine voor ze. Ze zijn daar niet meer mee bezig dan dat je een kalknagel aan je grote teen hebt. Het is hun beroep, hun passie en ze weten dat alles van het menselijk lichaam bij erbij hoort. Zij willen jou juist helpen, hebben het beste met je voor. Je hoeft je echt niet te schamen, want jij bent echt niet de eerste en enige die in die stoel ligt!

Behandelingen van BMHK

Welke behandeling je krijgt als je baarmoederhalskanker hebt, is afhankelijk van een aantal factoren. Zo speelt de grootte van de tumor een rol, evenals de soort baarmoederhalskanker die je hebt, of de tumor is doorgegroeid en of er uitzaaiingen zijn. Ook je leeftijd, wensen en gezondheid zijn belangrijk. De meest voorkomende behandelingen zijn een operatie (bijv. conisatie of baarmoederverwijdering), bestralingen en chemoradiatie, soms zelfs een combinatie daarvan. Per persoon en per tumor kan de behandeling verschillen. De arts kijkt n.a.v. een MRI en/of PET CT Scan welke het beste bij jou en de tumor past. Er zijn in Nederland 9 ziekenhuizen gespecialiseerd in baarmoederhalskanker.

EIGEN ERVARING:

Toen ik net de diagnose had gekregen werd ik meteen doorverwezen naar het Catharina ziekenhuis (Catharina Kanker Instituut) in Eindhoven, omdat zij 1 van de 9 ziekenhuizen zijn die gespecialiseerd zijn in baarmoederhalskanker. Bij mij zou eerst sprake zijn van een baarmoeder besparende operatie, maar na een MRI en PET CT Scan bleek al gauw dat de tumor groter was dan gedacht (3,6 cm). Ook groeide de tumor naar buiten toe en was aan het groeien op één van de ophangbanden van mijn baarmoeder en dat deed de artsen doen besluiten niet te opereren (baarmoederverwijdering) maar bestraling en chemo’s als behandeling in te zetten. Ik zou namelijk na een operatie alsnog bestraald moeten worden, ondanks dat ik geen uitzaaiingen had. Ik ben in september begonnen met 25 uitwendige bestralingen in het Instituut Verbeeten in Tilburg, waar ik me elke dag moest melden. Elke week op maandag kreeg ik chemo in het ziekenhuis ernaast. Van de chemo’s ben ik een aantal keer heel ziek geweest en op de SEH beland, dus werd besloten dat de laatste chemo van mij niet door ging. Toen alle uitwendige bestralingen en de chemo’s erop zaten kreeg ik nog 2 weken inwendige bestralingen in Eindhoven. Inmiddels was er door een tussentijdse MRI al bekend geworden dat de tumor gekrompen was tot 0,7 mm! De inwendige bestraling zou de genadeklap moeten geven. Onder narcose werd er een bestralingsapparaat in mijn baarmoeder gebracht, zodat de radioloog heel precies op de tumor kon bestralen. 2 dagen achter elkaar, dus ik moest 30 uur plat blijven liggen. En dat de week erna nog een keer. Nu zit ik vol in het hersteltraject met oncologische fysio en ergotherapie en krijg over 2 weken een MRI om te kijken of de tumor helemaal weg is. Voor meer inhoudelijke info over mijn kankertraject, kun je me op YouTube vinden onder MamavanBliss. Daar heb ik alles gevlogd de afgelopen tijd. Voor nu kan ik alleen maar zeggen: Doe alsjeblieft het uitstrijkje. Doe het voor jezelf, voor je omgeving, voor je kinderen als je die hebt. Mijn angst was dat ik Bliss niet zou zien opgroeien. Het is als moeder vreselijk om dat te denken. Bespaar jezelf alle ellende!