Pas op oververhitting door hydrofiele doek!

Aangezien het ineens zomer in Nederland werd, hadden we toch maar besloten om nog een kleine last minute midweek weg te boeken in eigen land. Leuke camping, kindvriendelijk (en daardoor oudervriendelijk) en niet zo ver rijden. Helemaal prima.

Het was ongeveer 30 graden in de schaduw die dag - dus ideaal zwembad weer. Terwijl de kids lekker in het zwembad aan het plonzen waren viel mijn oog op een groot gezin met een kinderwagen. De kinderwagen was bedekt met een hydrofiele doek (tegen de zon) en moeder was het huilende kindje heen en weer aan het rijden (in de zon) om in slaap te komen. Echter bleef het kindje maar huilen. Na ruim een kwartier met een brullend kind in de kinderwagen te hebben rondgelopen ging de moeder even zitten, vlakbij ons. De baby bleef oorverdovend brullen en moeder haalde haar uit de kinderwagen - het meisje was van top tot teen aangekleed, inclusief sokjes. En ondertussen rood van de warmte en het brullen. Gelukkig zag moeder op tijd dat de baby oncomfortabel was en ontkleedde ze het meisje van alles behalve de luier. Ook ging de doek van de kinderwagen af en is moeder rustig in de schaduw gaan zitten; waardoor het kindje binnen enkele minuten sliep.

Zelf deed ik het ook wel eens, een hydrofiele luier over de kinderwagen gooien als bescherming tegen de zon. Want zo’n dun doekje kan vast geen kwaad. Maar uit onderzoek van Stichting Veilig Kind blijkt dat de temperatuur onder een hydrofiele doek met ruim 7 graden stijgt - hierdoor kan het gevaarlijk heet worden!
Hydrofiel katoen biedt ook geen bescherming tegen schadelijke UV-stralen. Dit vanwege de open structuur dat UV doorlaat. Zo loopt een kindje in de zon mogelijk risico op verbranding en oververhitting.

Welke producten beschermen kinderen in de kinderwagen tegen de zon? Stichting Veilig Kind heeft de meest voorkomende manieren laten testen om te kijken welke het veiligst zijn voor het kind: een parasol, een normale deken, een zachte hydrofiele doek, een Original Dooky en een kinderwagen met een ingebouwde zonnekap. De eerder genoemde producten zijn getest in een nagebootste zomerse setting. De conclusie van het onderzoek laat zien dat het gebruik van een parasol, een Dooky Universal of een soortgelijk UV werend product ter bescherming tegen de zon een verantwoorde keuze is. Een onverantwoorde keuze tijdens zonnige dagen is een willekeurige deken, een hydrofiele doek of een gesloten zonnekap.

Je kan spreken over oververhitting als de lichaamstemperatuur van je baby boven 38°C gaat. Baby's kunnen hun eigen temperatuur nog niet goed reguleren. Dan neemt het risico op 'warmtestuwing' toe: oververhitting door een groot verschil tussen de lichaamstemperatuur en omgevingstemperatuur. Het lichaampje van de baby wordt door stuwing erg warm, maar kan de hitte niet uitstoten (baby's kunnen nog niet goed zweten en dus hun warmte niet goed kwijt). Dit vergroot het risico op wiegendood.  

Vooral kinderen onder 3 jaar zijn gevoeliger voor warmte omdat hun systeem om de eigen lichaamstemperatuur te regelen nog niet volledig ontwikkeld is.

Kinderen jonger dan 5 jaar kunnen minder goed of niet aangeven wanneer ze last hebben van warme weersomstandigheden. Vooral baby's kunnen oververhitting en dorst onvoldoende kenbaar maken. Baby's uiten oncomfortabel zijn door te huilen - het is hun enige communicatiemiddel. Door de inspanning van het huilen wordt de lichaamstemperatuur nog hoger. Wordt dat huilen beschouwd als een teken van honger en krijgt de baby voeding, dan kan dat de lichaamstemperatuur nog meer doen stijgen. Daarom komt het erop aan om op tijd de signalen van oververhitting of uitdroging te herkennen. 

Om te weten of een baby het behaaglijk heeft, kun je voelen aan de voetjes. Voelen die prettig lauw aan? Dan heeft hij het niet te warm en niet te koud. Een baby die zweet heeft het te warm. Zweten, snelle ademhaling en rusteloosheid zijn de eerste tekenen van oververhitting. Hou daarom het hoofdje, en vooral het gezicht, vrij. Want een baby regelt gedurende zijn eerste levensjaar zijn temperatuur voornamelijk via het hoofdje. 

Oudere kinderen die last ondervinden van warmte vertonen klachten zoals vermoeidheid, concentratieproblemen, benauwdheid en hoofdpijn. Daarnaast kunnen huidklachten optreden zoals jeuk en uitslag met blaasjes. Tijdens warme dagen kunnen blaasjes op een jeukende rode huid ontstaan doordat zweetklieren verstopt raken (zogenoemde ‘prickly heat’), meestal onder kleding. 

Als kinderen klagen over dorst, het erg warm hebben of prikkelbaar zijn door de hitte, kunnen dat de eerste tekenen zijn van uitdroging. Andere mogelijke symptomen: huilen met minder tranen, minder naar het toilet gaan of minder natte luiers op 24 uur, donkergeelgekleurde urine, rusteloosheid of slaperigheid.

In ernstige situaties kan het kind uitdrogen en oververhit raken door verlies van vocht en een stijgende lichaamstemperatuur. De symptomen hiervan zijn: droge of plakkerige mond, geen urine meer (droge luiers), huilen zonder tranen, holle ogen, de huid veert niet meteen terug als je die tussen je vingers houdt, ongewone huidskleur, extreme slaperigheid of prikkelbaarheid, snellere pols, spierkrampen, duizeligheid of misselijkheid, koorts, braken, diarree, ademhalingsmoeilijkheden.
De laatst genoemde symptomen vormen een mogelijke medische noodsituatie.