Je kindje in slaap voeden of wiegen, is dat nu zo erg?
Slaapassociaties, inslapen en doorslapen
Over de vraag of het nu kwaad kan je kindje in slaap te helpen (met de borst of een flesje, door te wiegen, te wandelen, te strelen,…) bestaan veel discussies. "Je creëert een foute gewoonte" zegt je tante, die jaren in een kinderdagverblijf werkt en het dus wel zal weten, "en hij zal niet meer zonder kunnen!"."Welnee, je kindje heeft gewoon 'mama-honger'," zegt je vriendin, die nog samenslaapt met haar 4-maandertje én kleuter van 2 en beiden nog de borst geeft, "en door hieraan tegemoet te komen, geef je je kind een veilige en liefdevolle basis".
Tja, wie heeft er nu gelijk? Zoals bij zoveel zaken, is het antwoord op deze vraag niet zwart-wit.
Allereerst: er is absoluut niets 'fout' aan je baby in slaap helpen.
EEN PASGEBOREN BABYVanaf de geboorte hebben we als ouder een aantal dingen die we instinctief doen om ons baby'tje te helpen slapen: dragen en rondwandelen, wiegen, zingen, erbij gaan liggen, strelen, voeden. En dat is fantastisch. Het maakt dat je baby zich veilig en geborgen voelt, de oxytocine die hierbij vrijkomt helpt je baby zich te ontspannen en het draagt mee bij aan een veilige hechting van je kindje.Met name als je baby nog kampt met ongemakjes zoals krampjes of zure oprispingen, kan deze hulp erg welkom zijn. Door je kindje op tijd in slaap te helpen, voorkom je dat hij overgeëxciteerd geraakt en in een vicieuze cirkel terechtkomt van oververmoeidheid en overprikkeling. Zo werk je meteen aan een goede basis om te slapen.
NA 3-4 MAANDEN
Ook na die eerste fase heeft je kindje nog nood aan veilige geborgenheid. Wel is het goed om te weten dat - naarmate je baby ouder wordt en z'n hersentjes meer beginnen te ontwikkelen - de manier van inslapen meer impact kan krijgen op z'n verdere slaappatroon. Tussen 3-4 maanden beginnen baby's immers meer en meer te associeren, waardoor slaapassociaties kunnen ontstaan.
Slaapassociaties
Een slaapassociatie wil zeggen dat het moment van inslapen gekoppeld is aan een bepaalde gewoonte, handeling of object, en dit een 'voorwaarde' wordt om te kunnen slapen.
Slaapassociaties zijn niet per se goed of slecht. Meer nog, we hebben ze allemaal: zo slapen de meesten onder ons het best wanneer ze in een bed liggen met een goed kussen (liefst van een bepaalde dikte of textuur) en een lekker zacht donsdeken.
Als je kleintje echter een slaapassociatie heeft waarbij ouderlijke hulp nodig is, zoals wiegen, wandelen of een voeding of het tutje geven, dan kan dit op termijn wel consequenties hebben op het in- of doorslaapgedrag van je kindje.
Slaapcycli
Tijdens de nacht doorlopen we verschillende slaapcycli. Na 1 of 2 slaapcycli worden we meestal eventjes (half)wakker en checken we (onbewust) of de omstandigheden waarmee we in slaap zijn gevallen nog steeds dezelfde zijn.. Is dat het geval, dan gaan we terug een nieuwe slaapcyclus in. Inslapen doen we dus niet 1 keer, maar meerdere keren per nacht.Aangezien jonge kindjes nog korte slaapcycli hebben (van zo'n 45-50 minuten), moeten ze dus ook meerdere keren per nacht opnieuw de slaap vinden. Voor kindjes die geleerd hebben om zonder hulp in slaap te vallen, lukt dat meestal gemakkelijk.
Inslapen onder bepaalde voorwaarden
Kan je kindje echter ENKEL inslapen met jouw hulp (wiegen, wandelen, voeden,...), dan zal het op zo'n ontwaakmoment meteen op zoek gaan naar z'n hulpmiddel, waardoor je als ouder 's nachts steeds opnieuw diezelfde hulp zal moeten bieden om je kindje in een nieuwe cyclus te krijgen.
Behalve het doorslapen, kan ook het inslapen op den duur moeilijk worden, wanneer je kindje doorkrijgt dat het hulpmiddel wordt weggenomen zodra het inslaapt.
Dit is overigens niet altijd het geval. Er zijn kindjes die in slaap vallen aan de borst en daarna lekker verder slapen. Ook zijn er kindjes die enkel thuis een slaapassociatie hebben, maar bij de opvang wél zelfstandig inslapen. Als wat je doet voor jullie werkt en iedereen zich er goed bij voelt, hoef je dus echt niets om te gooien.
Loopt het in- en doorslapen moeilijk, dan kan wél interessant zijn om de manier van inslapen van je kindje eens onder de loupe te nemen.
SamengevatJe kindje in slaap helpen is liefdevol en bevordert je band met je kindje.Bij pasgeboren baby's is in slaap helpen vaak broodnodig en kan het ervoor zorgen dat je kindje op tijd in slaap geraakt en aan voldoende slaap komt. Heeft je kindje het nog moeilijk? Maak je echt niet druk om slaapassociaties en help je kleine schat in slaap, op welke manier dan ook! Je baby kan nog niet onthouden op welke manier hij in slaap is gevallen, je kan hem dus nog niets 'leren'. Als je baby lekker in z'n velletje zit, mag je hem natuurlijk altijd (nadat hij veel knuffels en huidcontact gehad heeft) wakker in bedje leggen tegen het moment dat hij moe wordt. Lukt het niet om in slaap te vallen? Laat het dan los en help je kleintje maar!Vanaf 3-4 maanden bestaat de kans dat er slaapassociaties beginnen optreden. Hoeft niet, kan wel. Slaapt je kindje nog erg 'afhankelijk' van jouw hulp? voelen jullie je daar prima bij? Als dit werkt voor jullie en je kleintje slaapt voldoende, hoeft er helemaal niets te veranderen. Misschien slapen jullie samen, heeft je kindje nog veel borstmomenten 's nachts maar slapen jullie daarna lekker verder. Prima! Geniet maar van jullie momentjes samen!loopt het slapen niet zo lekker? Je kindje doet te korte dutjes, de nachten zijn gebroken en je loopt zelf op je tandvlees? Dan is het zeker interessant de slaapassociaties af te bouwen en een je kindje te leren hoe het zonder jouw hulp in slaap kan vallen. Heeft je kindje buiten het slapen nog andere ongemakjes? (reflux, krampjes, allergie/eczeem, oorpijn, doorkomende tandjes,...). Op zo'n moment is zelfstandig slapen echt niet aan de orde en zeker geen prioriteit. Kijk eerst hoe je je kindje kan ondersteunen bij deze ongemakken, voor je aan zelfstandig slapen kan werken.
Anja Caers, Osteopaat D.O. (Baby's en kinderen)
Liefdevol Zelfstandig Slapen (voor kindjes 4m-4j) Heeft je kindje veel hulp nodig bij het inslapenZijn de dutjes vaak te kort en/of de nachten onderbroken? Hou je niet van strenge slaaptraining en zoek je een manier om je kindje te helpen, waarbij je responsief bent en in verbinding blijft?
In de video-cursus 'Liefdevol Zelfstandig Slapen' (4 maanden - 4 jaar), geef ik je heel graag handvatten om je kindje minder afhankelijk te helpen slapen, in verbinding met jou. Bekijk de cursus hier op de Mamaplaats Academy!