Opgroeien in angst

Ik ben altijd een verlegen en onzeker meisje geweest. Daarbij was ik ook nog eens een klein, fijn meisje. Dus het was ook niet moeilijk om mij over het hoofd te zien. Ik deed mijn best op school, had een vriendinnetje of twee en had ook buitenschoolse activiteiten. Zoals elk gewoon meisje. Maar toch merkte ik al snel dat het bij ons thuis anders was. Als ik bij een vriendinnetje ging spelen, was het daar leuk en gezellig. Ze konden zichzelf zijn en genoten ervan om thuis te zijn. Thuis was een veilige plek voor hen. Dat was bij ons wel anders. Elke keer als ik van school thuiskwam, was ik bang. Bang hoe mijn moeder zich vandaag voelde. Bang voor die eerste schreeuw, bang wanneer de eerste woede-uitbarsting zou komen, bang voor die eerste klap.

Wanneer het precies begonnen is, weet ik niet. Ik weet wel dat mijn zus altijd een bijzondere is geweest. Altijd de grens opzoeken en er heel ver overheen gaan. Hoe hard mijn moeder ook sloeg, ze ging er steeds weer opnieuw overheen. Ik daarentegen werd juist heel stil. Ik probeerde zoveel mogelijk op de achtergrond te blijven. Zoveel mogelijk uit mijn moeders beeld, zodat ik geen klappen zou krijgen. Ik probeerde alles goed te doen, zodat ze in een goed humeur zou zijn. Ons behoedend voor een pak slaag. Helaas was dat een vergeefse poging. Wat ik ook deed, het was nooit goed genoeg. Ik was nooit goed genoeg. Ze had altijd wel iets op te merken en ging dan weer door het lint.

Een van de eerste heftige ervaringen was met mijn zus. Ze had weer iets gedaan wat niet door de beugel kon. Ik was op mijn kamer en hoorde beneden ineens mijn moeder schreeuwen. Dat was niks bijzonders, maar toch klonk het deze keer anders. Hysterischer. Zittend op de trap luisterde ik naar wat er gezegd werd. Het schreeuwen ging over in slaan. Het ging er zo aan toe dat ik bang was voor het leven van mijn zus. Ik schreeuwde huilend dat ze moest ophouden, maar ik werd naar mijn kamer gestuurd. Bang voor de klappen die ik zou krijgen, heb ik geluisterd. Machteloos.

Een paar jaar later werd mijn zus uit huis gezet door mijn moeder. Ze werd in een huis geplaatst voor onhandelbare kinderen. Heftig natuurlijk, maar ze was ook wel opgelucht dat ze nu geen klappen van mijn moeder meer zou krijgen.

Zo ging het er regelmatig aan toe. Ik had geen veilige plek thuis. Ik kreeg geen liefde thuis. Als kind weet je niet beter. Vooral als je later terugkijkt, als je zelf kinderen hebt of je verleden bespreekt met je psycholoog, merk je pas hoe heftig het eigenlijk was. En wat voor lange nasleep dat had en heeft in je leven. Hoe onzeker je vaak nog bent, bang om fouten te maken, en natuurlijk de grote “waarom”-vraag.”