Onderweg naar AVI-UIT!

Leestoetsen

“Wil je beginnen met AVI toetsen?” vraagt de juf van groep 3/4 van Dunya’s school. “Natuurlijk!” zeg ik. En zo zit ik op mijn vrije dagen alle AVI-toetsen erdoor te werken. Om kwart voor twaalf staat Dunya ineens naast me. “Is het al zo laat?” schrik ik. Snel opruimen, want we moeten thuis eten en dan snel terug naar school. Morgen ga ik verder met toetsen. “Laat de E7 eens zien?” vraagt Dunya. “Geen sprake van!” zeg ik. “Weg jij!” Haar klas moet nog beginnen met de leestoetsen en het is niet de bedoeling dat Dunya de tekst van te voren al leest.

Vloeiend & Vlot

“Kun je niet een kopietje maken van mijn AVI-tekst?” probeert ze later nog eens. “Absoluut niet!” zeg ik. “Hey, je gaat er geen misbruik van maken dat jouw moeder vrijwilliger is op jouw school hoor! Dan is het snel afgelopen. De juffen laten mij niet meer toetsen als ik zoiets doe!” Ze snapt het. Natuurlijk snapt ze het wel. Maar ze wil het toch even proberen. “Weet je wat je moet doen? Lezen! Maakt niet uit wat. Maar snelheid krijg je alleen door veel te lezen!” Ik leen een boekje van mijn school, E7, het niveau dat ze nog moet halen. “Vloeiend & Vlot” , met verhaaltjes en wisselrijtjes. Hier komt het aan op tempo lezen. Herhalen. En tot mijn verbazing gaat ze ermee aan de slag. Vlak voordat de AVI toetsen beginnen. Ze wil ook veel liever een toets halen op een eerlijke manier, omdat ze het echt kan. Niet omdat ze hem van te voren bekeken heeft.

Lezen

Dagelijks oefent ze met woordjes en met tekst. Mijn kind dat nooit wil lezen thuis. Lezen is saai. En ze kan het wel. Ze zit op niveau. Maar het is leuker als ze een beetje gaat uitblinken. Juist omdat ze het goed kan. Rekenen gaat moeizaam, dat is nou eenmaal zo. Tempo en concentratie zijn een aandachtspunt. Dat hoort gewoon bij ADD. Maar lezen, dat kan ze gewoon. Ze heeft er alleen geen zin in. Toch gaat ineens die knop om. Bij de volgende AVI-toets wil ze AVI-Plus halen. Twee keer per jaar wordt ze getoetst. In januari en in juni. Dus we gaan zien of ze voor de zomervakantie nog vooruit is gegaan. AVI-Plus is wel erg optimistisch, maar dat zeg ik natuurlijk niet.

DMT

Haar juf begint met de Drie Minuten Toets. Dat zijn drie kaarten met woorden. Voor elke kaart krijgt een kind één minuut de tijd. Dan wordt een score berekend. Dat doet de computer, dus die score weten we pas na het invoeren van het aantal goede woorden in het systeem. Dunya’s juf had de kinderen die niet vooruit waren gegaan tussentijds nog eens getoetst met DMT. Dat is nog maar kort geleden en Dunya was daarbij niet vooruitgegaan. Daar was ze teleurgesteld over. Nu komt ze enthousiast thuis. “Ik ben heel erg vooruitgegaan!” zegt ze blij. “Dat komt doordat je nu meer leest!” zeg ik ook blij. “Ga daarmee door, dan haal je bij de andere leestoets misschien E7!” Ze schudt haar hoofd. “Ik wil AVI-Plus halen!”. Thuis heb ik nog een boekje van “Vloeiend & Vlot Plus” liggen en dat geef ik haar. Ze gaat er gretig in lezen.

VOC

“Vanmiddag gaat juf Tanja AVI-toetsen” kondigt Dunya aan. “Juf, moet ik ook de Verenigde Oost Indische Compagnie lezen?” vraagt ze angstig aan de juf die langsloopt. “Ik denk het wel” knikt die. Dunya kreunt. Dat is echt de moeilijkste tekst, ook al komen er nog niveaus achteraan. “Welnee” stel ik haar gerust. “De vorige keer heb je dat niveau al gehaald, dus jij moet de volgende lezen” lach ik. Ze snelt naar de juf om het te zeggen. Dat was nou weer niet de bedoeling. Ik wil niet bijdehand lopen doen. De juf zegt dat ze het vanmiddag wel ziet.

AVI-Plus

“Ik heb AVI-Plus gelezen!” roept Dunya als ze die middag uit school komt. “En gehaald?” vraag ik. “Ik denk het wel” schokschoudert ze. Daar schieten we weinig mee op. Ze rent weer weg naar de juf die dat bevestigt en haar duim opsteekt. “Top! Nog één keer AVI-toetsen en als je dan weer de Plus haalt, dan ben je klaar! AVI-uit!” lach ik. “Dat wil ik helemaal niet!” zegt Dunya dan ineens ernstig. “AVI-toetsen is leuk. Ik wil niet klaar zijn met toetsen!”

Schaapsherder

Ik kan het me goed voorstellen. Als kind was ik ook dol op AVI-toetsen. Toen was het nog een ander systeem. Het toetsen ging op dezelfde manier, maar je had toen AVI 1 tot en met AVI 9. Daarin zat ook de tekst van de schaapsherder op de grote heide. Ik kon die tekst wel dromen. Later, toen ik zelf toetsen ging afnemen, kwam ik hem weer tegen. In 2009 werd het een nieuw systeem. Tegenwoordig heb je twee leesniveaus in een leerjaar: Midden en Eind. Na E7 volgt Plus. Als je die twee keer haalt ben je AVI Uit. Het is wel fijn dat Dunya naar groep zeven gaat met AVI Plus in the pocket.

Borre

“De Borre boekjes ga ik opzeggen!” deel ik resoluut mee als de postbode de laatste vrijdag van de maand weer boekjes komt afleveren. Elke maand ontvangt ze twee boeken. Daarbij zit ook een reporteropdracht, waarbij ze op de computer of tablet vragen kan beantwoorden over het verhaal. Maar vaak is het ook een kwestie van doordenken. Er komt veel inzicht bij kijken. Alleen heeft Dunya het veel te druk voor Borre. “Je leest ze nooit en de reporteropdrachten maak je ook niet!” Stopzetten? Dat wil Dunya niet. Ze moet er niet aan denken, dus ze stort zich op de boekjes en begint haar knuffels voor te lezen. Als ik nu eens begin over begrijpend lezen en dat het zo goed is als ze daarmee oefent dan wil ze misschien ook wat vaker de reporteropdrachten maken van Borre. Ik heb nu een stok achter de deur!

Begrijpend lezen

Zo went ze toch aan het thuis oefenen. Eerst met lezen, dan met begrijpend lezen. Rekenen roept teveel weerstand op dus daar ga ik niet aan trekken. Ik probeer haar op andere gebieden zo sterk mogelijk af te leveren in groep zeven. Dat geeft haar meer zelfvertrouwen en maakt haar sterker. Zo hoeft ze op school alleen nog hulp te krijgen voor rekenen en wat steun op Sociaal-Emotioneel gebied. De andere vakgebieden doen we dan zelf. Klinkt mooi, nu nog kijken of het ons lukt. Maar AVI Plus heeft ze al gehaald. En ondanks dat ze heeft aangekondigd niet haar best te doen met lezen, zodat ze ook volgend jaar weer twee keer mag toetsen, heeft ze alweer een bezoek aan de bibliotheek gebracht. De twee boeken die ze heeft meegenomen leest ze met veel enthousiasme. Soms komen dingen vanzelf goed als je er geen aandacht aan besteed.