Studerende ouders
Ze zijn er genoeg, jonge ouders met een kind of meerdere kinderen die ondertussen nog hun opleiding op het mbo willen afmaken. Maar hoe?
In het dagelijks leven werk ik als orthopedagoog in het middelbaar beroepsonderwijs. Daar volgen mensen een opleiding op niveau 1 t/m niveau 4. Niveau 1 is voor mensen zonder middelbare schooldiploma, dus bijvoorbeeld gezakt voor het eindexamen of door vervelende omstandigheden hun middelbare school hebben moeten afbreken, vluchtelingen die rond hun 15e in NL zijn gekomen en jongeren van het praktijkonderwijs. Niveau 4 is voor mensen met een VMBO tl diploma of overgangsbewijs van havo 4 naar havo 5. En niveau 2 en 3 is dus alles daar tussenin.
Onze studenten zijn 16 jaar en ouder. En een aantal daarvan heeft een of meer kinderen of is zwanger. De schaamte bij deze jonge ouders is vaak groot. De zwangerschap was vaak niet gepland, ze zijn bang als onverantwoordelijk gezien te worden omdat ze immers zwanger zijn geraakt. Onze visie vanuit mijn team van orthopedagogen, is echter dat deze studenten inmiddels een enorme verantwoordelijkheid dragen: ze combineren de zorg voor hun kind vaak met een fulltime opleiding.
En dat is ook vaak het “probleem”: een fulltime opleiding en de zorg voor een of meer kinderen is bijna niet te combineren. Denkfout die veel “volwassenen” maken is dat zij ook een fulltime baan kunnen functioneren met een gezin. Maar daarin vergeten zij vaak dat hun netwerk stabieler is en hun financiele situatie ook niet te vergelijken is met die van een jonge ouder. Als dertiger heb je al een jaar of 10 aan een spaarbuffer kunnen werken. Als 17-jarige nog niet. Partners zijn niet altijd stabiel in beeld, ouders en schoonouders vaak ook jong, werkend en niet in staat om vollledig de zorg te kunnen ondersteunen, hoe graag ze dat ook willen.
En als we heel eerlijk kijken: hoeveel ouders met kinderen onder de 4 jaar werken fulltime? Slechts een klein percentage. Daar kiezen “wij” voor, omdat we dat fijn vinden, het financieel kunnen dragen etc. In deeltijd een mbo opleiding volgen is echter vaak niet mogelijk. Toch wordt dit vaak verwacht van jonge ouders.
Bij ons op school verwachten we dat niet meer. Er is een landelijke stichting, studerendemoeders.nl die hard aan het timmeren is aan bekendheid van de rechten van jonge ouders. En dan dus niet alleen de mama’s, maar ook de (stief)papa’s. Bij ons hebben deze jongeren recht op een aangepast rooster. Dit kan allemaal in overleg: zelf je kind naar de basisschool willen brengen betekent vaak dat je zelf niet om 830 in de klas kunt zitten. Daar kunnen afspraken over gemaakt worden. Is je kindje ziek en kan het niet naar de opvang? Je kunt niet eindeloos op je netwerk blijven teren en willen we niet allemaal het liefst zelf voor onze zieke kindjes zorgen? We maken afspraken over welke gemiste opdrachten ingehaald moeten worden en wat niet. Er kan gekeken worden wat je wellicht sowieso zelfstandig zou kunnen doen zodat je minder lange dagen op school hebt. Als jonge ouder heb je recht op PASSEND ONDERWIJS! Dat is dus niet alleen voor als je ADHD hebt of dyslexie of iets dergelijks, maar ook voor jonge ouders!
Dan hebben we ook nog het zwangerschapsverlof. Bij ons kregen studenten sowieso altijd al 16 weken geoorloofd verzuim. Maar er werd wel verwacht dat je die achterstand voor eigen rekening nam; blijven zitten fo wegwerken. Oneerlijk! Als je als werkende vrouw met verlof gaat, komt er een vervanger. Stel je eens voor dat je werkt als caissière bij de AH. Je bent 16 weken vrij, maar als je terugkomt komen al die klanten die anders in die 16 weken aan jouw kassa waren gekomen alsnog bij jou. En je wordt geacht die allemaal te helpen en ook de nieuwe klanten en dat allemaal in je reguliere uren. Dat is toch niet te doen? Daarom maken we vanaf nu duidelijke afspraken. We kijken kritisch naar welke onderdelen wel en niet ingehaald moeten worden, wanneer je dat gaat doen en hoeveel studievertraging dat uiteindelijk oplevert. En blijkt na die 16 weken dat het niet lukt, wat we hebben afgesproken, omdat het moederschap meer van je vraagt dan je had gedacht? Dan passen we de afspraken aan.
Ben je een jonge moeder (wettelijk gezien tot 23) of vader in het MBO en loop je er tegenaan dat je het ouderschap en een voltijdsopleiding moeilijk kunt combineren? Zoek uit met wie op jouw roc/aoc je dit kunt bespreken. Weet dat je bepaalde rechten hebt. Lees meer op www.studerendemoeders.nl . En als je vragen hebt, mag je mij altijd een berichtje doen!
Oh ja, dat wij als orthopedagogen er zo tegenaan kijken, wil niet zeggen dat elke docent dat ook doet. Dat is nu nog een utopie, helaas. Wij streven ernaar elke docent de goede inzichten te geven, maar dat kost tijd. Dus als jouw docent/mentor/coach geen gesprek wil aangaan over passend onderwijs ivm jong ouderschap, zoek dan uit wie je op jouw school nog meer zou kunnen benaderen!