De uitvaart (dag 4)

24 juni

Deze ochtend kwam ik moeilijk de slaapkamer door. De hoofdpijn is intens. Het is geen hoofdpijn die je kent als bandenpijn, maar gelukkig ook geen migraine. Het is een druk op je slaap, die komt bij een beweging, staan en vooral omhoog en omlaag gaan. Volgens mij hadden ze in het ziekenhuis gezegd dat deze hoofdpijn gevolg kon zijn van de ruggenprik, daarbovenop het vele huilen, hoofd die overuren heeft gemaakt met vliegende gedachten, proberen te focussen op het hier en nu, het korte termijngeheugen wat (tijdelijk?) niet meewerkt... Alles bij elkaar. Dat zal het zijn.

Deze ochtend kwam de verloskundige weer. Degene wie er bij de bevalling bij was. Ze stelt vragen, voert haar controles uit en het is heel ongemakkelijk. Het duurt maar iets van 10 minuten, denk ik. Maar zoals ik in mijn eerdere blog heb laten weten (of alleen maar hardop heb gezegd): De dagen, de uren, minuten alles KRUIPT in een slakkengang voorbij. De tijd gaat zo enorm traag. Het is net die laatste 10 minuten in de schoolbanken voordat de bel gaat en je pauze hebt, maar die 10 minuten zijn het langst, omdat je erop wacht. Nu heb ik ook vaak het gevoel dat ik 'ergens' op wacht. Maar ik weet niet wat. Een wonder? Het is al te laat voor een wonder.

Vandaag hebben wij eigenlijk alleen maar thuis gezeten. Kaartjes geopend en gerouwd. We zijn op tijd naar het uitvaartcentrum gereden, omdat mijn man nog graag een verhaal wilde vertellen. Hij heeft een Little Dutch trekkertje in de kist gelegd nadat hij zijn brief heeft voorgelezen.

Waar ik mij schuldig voel dat ik niet op tijd heb ingegrepen en niet naar mijn gevoel heb geluisterd, voelt hij zich schuldig dat hij als vader tekort heeft gedaan. Naast dat hij contact had met onze zoon door zijn hand op mijn buik te leggen en wanneer mijn buik tegen zijn rug of buik aan lag, heeft hij hem nooit echt mogen ontmoeten. Niemand heeft hem zo goed gekend als ik en dat doet mij zoveel pijn. Ik heb juist graag gewild dat iedereen hem kende zoals ik hem kende. Dat we dit konden delen. Dat we hier grappen over konden maken hoe hij zijn billen tegen de navel aandrukte om ruimte te maken voor zijn lange benen. Of dat hij 's nachts tussen drie en vier het meest actief was, zodat ik geen fijne positie meer kon aanhouden. 

Mijn man las zijn brief voor vanuit zijn gevoel geschreven. Hij heeft alleen maar gehuild. We deelden de pijn. Nadat wij met z'n tweeën afscheid hebben genomen, schroefden we de deksel weer vast. Er was een miscommunicatie op locatie wat en hoe het zou lopen. Het is een technische crematie. Kort, bondig en besloten met alleen beppe, ouders en onze zussen met hun partner. 

Wij hebben de kist in onze auto gedragen. Buiten staan met een babykistje in je handen, dat is onmenselijk. Dat kan ik niet, maar ik moest het toch doen. We hebben hem vervoerd achterin de auto. Mijn gedachten sprongen alle kanten uit. Ik dacht aan hem in een maxi cosi slapend en huilend. Waarop we niet zeker wisten of we muziek aan konden hebben of niet. Hij ligt in een kist. Het duurde voor mijn gevoel weer veel te lang. Veel te lang in die stilte. Ik word zo gek van die stiltes. Het maakt het zo ellendig lang.

We zijn van het uitvaartcentrum naar het crematorium gereden. Hier hebben we hem samen naar de aula gedragen. Voeten vooruit, zodat de geesten hun weg terug kunnen vinden. Als kind geloofde ik in geesten, wilde ik geloven in reïncarnatie, hemel en hel, oude en jonge zielen, dat er een mogelijkheid was om contact te maken. Ik weet niet meer waar ik in geloof. Ik wilde geloven dat ik bij hem kon zijn als ik er zelf niet meer zou wezen, maar de gedachten dat hij op ons zou moeten wachten is crue. Als hij in de biologisch afbreekbare urn zit met een boompje, mag hij uitgroeien tot een boom. Op een speciale natuurbegraafplaats waar we de boom kunnen zien groeien en versieren met knuffeltjes, lampjes, hartjes, hangertjes met vogelvoer, etc. 

Het is mij nooit voorgekomen om eerste rang te zijn op een begrafenis. Ik ben net een dag 27 en mijn man is 28. We hebben afscheid genomen van onze grootouders. Ik heb afscheid genomen van volwassenen, mensen met een verstandelijke en/of fysieke beperking (cliënten van mijn moeder haar werk waar ik als kind veel kwam), vrienden van mijn moeder, mijn lievelingstante 2 jaar terug, maar nog nooit heb ik mijn eigen ouders of kind hoeven te begraven of cremeren. Ik had ook nooit gedacht dat ik dit zou moeten doen.

Tijdens de ceremonie speelde muziek. Mijn man had het stuk uitgekozen. Het is een klassiek stuk waar een vrouw zingt over haar verloren en overleden zoon. Het was aangrijpend toen we het op de 23e hadden geluisterd. Tijdens de ceremonie heb ik er weinig van gemerkt. Ik probeerde te ontsnappen uit het moment. Het was onmogelijk om iemand aan te kijken, het was onmogelijk om nog in het hier en nu te willen zijn, dus ik vocht met alles in mij om 'hier' weg te zijn. Dat brak mij op een gegeven moment op en ik werd overspoeld door schuld. Schuld dat ik dit niet meer aankon, dat dit mij te veel werd, dat het mij opbrak en dat ik hier weg wilde. 

Er zijn weinig woorden gezegd. Ik weet niet wat ik had moeten zeggen. Ik weet niet wat ik had moeten doen. Voor mijn gevoel had ik al gefaald. Ik heb gefaald.

Het afsluiten

Wanneer we van het crematorium thuis kwamen en we nog naast de vers geplante vlinderstruik stonden zei mijn man het volgende: "Laten we het voor onszelf nu ook afsluiten. Anders blijven we erin hangen en dat is niet goed voor ons. We hebben elkaar en we kunnen het niet meer terugdraaien." Ik keek hem leeg aan, maar ik dacht zeker iets als 'fuck off'. Al heeft hij wel gelijk, dus zal ik mijn best doen om ons te steunen. 

We hebben samen besloten het proberen af te sluiten. Hij is er niet meer. Het is zo definitief. Ondanks dat mijn tranen op zijn, ik mij leeg voel en pijn heb, moeten we het afsluiten. Ik heb hem negen maanden gedragen. Vanaf week 14 liet hij zich kennen met lichte plopjes. Het lopen zonder hem in mijn buik of bij me voelt heel leeg en eenzaam. Het is voor mij een enorm gemist. In al die tijd heb ik tegen mijn buik gepraat, het gestreeld, gepord, met hem gespeeld en... nu ben ik alleen. Wanneer mijn man niet bij mij is en mijn dikke buik niet in de weg zit, wordt ik geconfronteerd met de leegte. We moeten het afsluiten... Dat is beter voor ons.

De avonden

De doelloze avonden. Thuis. Ons huis is geen enkel moment vies of smerig geweest. Het heeft er die hele week niet geleefd uitgezien. Ik weet nog heel goed dat wanneer wij op bezoek gingen bij onze zussen met kinderen dat ik dacht: 'Oh boy, wat een rommel. Ik weet zeker dat ik overal achteraan ga rennen om het op te ruimen. Die kruimels, stiften en speelgoed overal.' en nu verlang ik naar die troep. Ik verlang naar het geschreeuw. Ik verlang naar datgene waar ik gespannen om was, maar wat ik zou willen van ons kind. 

De televisie staat aan. Geen idee waarop. Mijn man is bezig met zijn laptop en ik lees alleen maar verhalen van moeders wie in een soortgelijke situatie hebben gezeten. Het geeft rust, omdat hun verhaal niet mijn verhaal is. Net als dat mijn verhaal niet jouw verhaal is. Het is fijn om mijn hoofd ergens anders op te zetten. Waardoor ik denk dat mijn verhaal ook rust aan anderen kan bieden in zo'n gelijkwaardige situatie. Ik heb vele verhalen gelezen. Vele moeders hebben vrij snel een tweede kindje mogen verwelkomen en schrijven hier ook over. Wat voor proces het is. Door het lezen van al deze ervaringen merk ik overeenkomsten in bepaalde gevoelens, vind erkenning. Ook zijn er grote verschillen in rouw en omgang. Eén ding hebben we gemeen: dit is onze werkelijkheid. Onze nachtmerries zijn onze werkelijkheid.

De avonden zijn tegenwoordig gevuld met het lezen van de ontvangen kaartjes. We hebben besloten om na de crematie te wachten met het openen van de brieven. Pas tot we daar klaar voor zijn. We hebben inmiddels 80 brieven ontvangen van familie, vrienden, collega's, buren, kennissen. Daarbij ontvangen mijn schoonouders ook brieven vóór ons. We worden overspoeld met kaarten. Het lezen hiervan komt vaak op hetzelfde neer: 'geen woorden voor'. En dat is zo. Als ik een buitenstaander was geweest waarvan een bekende dit zou hebben meegemaakt zou ik niet weten wat ik zou moeten doen, zeggen of schrijven. Zelfs zittende in deze situatie weet ik niet wat ik wil dat er gezegd of gedaan wordt of waar ik behoefte aan heb. Ik weet het gewoon niet.

Ik ben op. Ik ben leeg. Ik ben enorm dankbaar dat ik zo'n geweldige en lieve man heb, wie mij steunt en probeert op te vrolijken en af te leiden. Alleen soms lukt dat niet. Soms wil ik gewoon 'klaar' zijn. Dat verschrikkelijke gevoel overlaadt je op een willekeurig moment dat je denkt: 'rijd maar tegen een boom aan, het is okay.' of 'het maakt niet uit dat ik nu door mijn benen zak en een hartaanval krijg.'... 'neem mij maar.', maar het gaat geen verschil maken. Behalve dat ik mijn ouders in dezelfde positie zet als waar wij inzitten. Dat wilt niemand.

Stuwing na het overlijden van je baby

Op de 23e begon het al, maar leek ik het onder controle te hebben. Niks is minder waar. Stuwing hebben is voor mij vreselijk pijnlijk. Al direct nadat we uit het ziekenhuis zijn gekomen droeg ik een strakke sportbh van voor de zwangerschap (toen ik nog maat xs/s droeg). Dus met moeite heb ik deze sportbh aangekregen en niet meer afgedaan. Daaroverheen nog een strak getailleerde hemd. Alles om die borsten in bedwang te houden. Deze constructie heeft helaas niet mogen baten. De bh en top werden helemaal omhoog getrokken en zelfs aan de zijkanten kwamen ze eruit. Het waren kanonnen. Zo hard, zwaar en vol. De avond na de crematie merkte ik nattigheid op. Het begon nu zelfs te lekken! 

Ondanks de koelelementen vonden mijn borsten een manier om melk te produceren. Eerst hebben we het proberen weg te deppen met een keukenpapier, maar op dat moment was het foute boel: het spoot eruit! Je hebt vast wel eens films gezien of cartoons, nou dit is de werkelijkheid. Paar druppels en voor de rest spoot het eruit. Het opvangen van mijn melk wilde ik niet. Kon ik niet. Wat moet ik ermee? Dus heb ik van boven een handdoek gepakt en op schoot gelegd en ben mijn zus gaan appen. Zij heeft vier kinderen en de jongste krijgt nog borstvoeding, dus zou zij wel raad hebben hoe je met stuwing omgaat. Op internet heb ik wel het een en ander opgezocht, maar deze pagina's gaan over stuwing met een levend kindje. Het zijn vrolijke pagina's waarop een algemene felicitatie staat, dat je trotse moeder bent en nu met een probleem zit wanneer je geen borstvoeding wilt of kunt geven, dus een overstap maakt naar kunstvoeding.... Heb ik geen zin in. Dit is niet mijn pagina.

Mijn zus kwam met tips, die ik heb uitgevoerd. Ik ben mijn borsten gaan masseren en heb het laten leeglopen boven het handdoek. Hoe leger de borsten, hoe aangenamer het gevoel. De spanning ging er vanaf. De eerste handdoek kletsnat, waardoor ik de volgende heb gepakt. Het verbaasde mij hoeveel melk eruit kwam. De massage heeft het verlicht, het verliezen van melk heeft het verlicht. Daarna was het tijd voor zoogkompressen met koelelementen. 

De confrontatie

Je sluit als het ware het hoofdstuk van en met je kind af. Iets wat eigenlijk niet kan. Wat je eigenlijk niet wilt. Je wilt hem bij je houden, maar als je hiervoor gaat ga jij of gaan jullie eraan onderdoor. 

Toch is het confronterend om baby's te zien. Kinderen. Zwangeren. En jij daar staat met een flubberige buik, waarvan de baarmoeder nog op navelhoogte komt. Waarvan de borsten melk geven. Waar jij als moeder bent, zonder kind. Het leven gaat verder met of zonder jou, dus kun je beter doorgaan om de touwtjes in handen te krijgen.

Hij gaat niet terugkomen. Hij is gecremeerd. Hij is as. Hij is er niet meer.