
Beeld: Canva
“Heb je je handen gewassen?” Die vraag galmt jarenlang standaard door mijn huis. En ja, meestal is het antwoord: “Ja hoor, mam!” Hygiëne en kinderen: het blijft een lastige combinatie. Zeker met jongens in huis (ik spreek uit ervaring). Mijn zoon is inmiddels zestien, maar zelfs nu vraag ik het af en toe nog: “Jij hebt toch wel je handen gewassen na dat toiletbezoek, hè?” Dan rolt hij met z’n ogen. “Ja mam, ik ben geen kleuter meer.” Maar ik weet hoe het werkt. Pubers hebben selectieve schoonmaakreflexen. Ze gebruiken 30 keer per dag deo, maar slaan het handen wassen gerust over.
Bij mij thuis was dat heel anders. Water was alles. Mijn moeder was de wandelende hygiënepolitie. Wij wasten niet alleen na, maar ook voor. Voor het eten. Voor je iemand een hand gaf. En vooral: voor je naar de wc ging. “Je raakt toch je eigen lichaam niet aan met vieze handen?” zei mijn moeder altijd. En geloof me: ik heb het zo vaak gehoord, het zit geprogrammeerd in mijn hoofd als een mantra.
Onze wc had ook een gieter. Jawel, een echte. Niet voor planten, maar voor reiniging. Als kind vond ik dat volkomen normaal. Pas toen ik vriendinnetjes kreeg die verbaasd vroegen: “Waarom staat er een gieter op jullie toilet?”, begon ik te begrijpen dat wat voor ons normaal was, voor anderen vreemd kon zijn.

Nog zoiets dat ik echt smerig vind: met je handen graaien tussen de croissants bij de supermarkt. Zonder knijptang
Tegenwoordig zie ik moeders met handgel in hun tas, vochtige doekjes in de auto en desinfecterende sprays in hun jaszak. Hele hygiëne-arsenalen. Maar handen wassen na een wc-bezoek? Daar begint het nog steeds mee. En dan zie ik soms moeders die alles willen voorkomen, van zand tot kruimels tot een vieze trui, maar hun peuter komt net vrolijk van het potje, trekt z’n broek op en… loopt gewoon door. En niemand zegt iets.
Hinda: “Mam, mag Jason mee-eten?”
Hinda: “Guilty pleasure? Nee hoor, ik geniet gewoon”
Hinda: “Geen plan B”
Nog zoiets dat ik echt smerig vind: met je handen graaien tussen de croissants bij de supermarkt. Zonder knijptang. Vorige week stond ik erbij. Een pre tiener was met zijn moeder druk aan het “kiezen”. Zijn moeder riep trots: “Goed zo Jonathan, jij hebt er al bijna acht!” Ik keek haar aan en zei: “Mevrouw, fijn dat u zo trots bent op uw Jonathan, maar dit is ronduit onhygiënisch. De tangen liggen er niet voor niets, hè?” Ze keek me geschrokken aan. “Nou, iedereen doet het hoor,” zei ze.
“Ja,” zei ik, “maar als we dat allemaal zeggen, wordt het één grote smeerboel. U hoort juist het goede voorbeeld te geven.”
Ze zei alleen maar “sorry” en liep weg met haar tasje croissants in de hand.
Wat ik wil meegeven? Hygiëne begint met voorbeeld. En herhaling. En nog eens herhaling. Tot je kind je zinnen afmaakt: “Ja mam, ik was al m’n handen, oké?” Laatst las ik dat 50% van de Nederlanders z’n handen niet wast na een toiletbezoek. 50% procent! We staan daarmee op nummer één in Europa. Trots? Nou, eerder zorgwekkend. Het spreekwoord zegt: liefde gaat door de maag. Maar als je het mij vraagt, begint echte liefde toch… gewoon bij de kraan.
PRAAT MEE MET ANDERE Mama’s in de community
Kom in contact met (aanstaande) ouders, word lid van een geboorteclub en blijf op de hoogte van de ontwikkeling van je kind.
OOK INTERESSANT
Jasmina Borgeld: “Wie bij leven niet kwam”
Jasmina Borgeld: “Het afscheid dat ons leven voorgoed veranderde”
ZorgintensLIEF: “Groeispurt? Eerst even een formulier of tien”