Wat moet ik doen als ik bloed verlies?

Bloedverlies tijdens de zwangerschap: hoe vaak komt het voor?

Het klinkt misschien eng, maar licht bloedverlies in de zwangerschap is eigenlijk vrij normaal. Ongeveer één op de vijf vrouwen heeft er in het eerste trimester (de eerste 12 weken) last van. Dat betekent dus dat je zeker niet alleen bent.

Toch is het logisch dat je je zorgen maakt. Want waar komt dat bloed vandaan, en is het gevaarlijk voor je baby? De oorzaken kunnen heel verschillend zijn, van iets onschuldigs tot iets wat medische aandacht vraagt.

Mogelijke oorzaken van bloedverlies in de zwangerschap

De oorzaak van bloedverlies hangt vaak af van het moment waarop het optreedt. Hieronder vind je de meest voorkomende redenen per fase van de zwangerschap.

1. Bloedverlies in het begin van de zwangerschap (eerste trimester)

In de eerste weken van de zwangerschap is bloedverlies niet zeldzaam. Soms heeft het te maken met de innesteling van de bevruchte eicel in de baarmoederwand, dit wordt ook wel innestelingsbloeding genoemd.
Dit type bloeding:

• is meestal licht (roze of bruin van kleur)
• duurt kort, vaak maar een dag
• komt vaak rond de tijd van je verwachte menstruatie

Andere oorzaken in het eerste trimester kunnen zijn:

• Hormonale veranderingen: je lichaam moet zich nog aanpassen aan de zwangerschapshormonen.
• Een gevoelige baarmoederhals: na seks of een inwendig onderzoek kan er wat bloedverlies optreden.
• Een miskraam: helaas kan bloedverlies ook een teken zijn dat de zwangerschap niet goed verloopt. Hierbij is het bloed vaak helderrood en kun je ook krampen krijgen.

2. Bloedverlies in het tweede trimester

In het tweede trimester komt bloedverlies minder vaak voor, maar het kan nog steeds gebeuren.
Mogelijke oorzaken zijn:

• Een placenta die laag ligt (placenta praevia) hierbij ligt de moederkoek te dicht bij of over de baarmoedermond.
• Een infectie aan de baarmoedermond of vagina.
• Een scheurtje in een bloedvat door groei of druk.

In deze fase is het altijd verstandig om contact op te nemen met je verloskundige of gynaecoloog. Zij kunnen met een echo of onderzoek achterhalen waar het bloed vandaan komt.

3. Bloedverlies aan het einde van de zwangerschap (derde trimester)

Tegen het einde van de zwangerschap kan een beetje bloedverlies juist een teken zijn dat de bevalling eraan komt.
Bijvoorbeeld door:

• Het verliezen van de slijmprop: dit is een taaie prop slijm die de baarmoederhals afsluit. Als die loskomt, zie je soms wat bloed of bruinige afscheiding.
• Voorweeën of ontsluiting: de baarmoedermond begint zich dan te openen, wat een beetje bloedverlies kan veroorzaken.

Maar let op: helderrood bloed of veel bloedverlies is niet normaal en moet altijd serieus worden genomen. Bel in dat geval direct je verloskundige.

Wat moet je doen als je bloed verliest tijdens je zwangerschap?

Oké, nu weet je dat bloedverlies verschillende oorzaken kan hebben. Maar wat kun je het beste doen op het moment zelf?

Hier zijn wat praktische stappen:

1. Blijf kalm en observeer

Probeer rustig te blijven (ja, makkelijker gezegd dan gedaan). Kijk goed naar:

• De kleur van het bloed (roze, bruin, helder rood)
• De hoeveelheid (een paar druppels of meer?)
• Of je pijn of krampen hebt

Noteer deze dingen, want je verloskundige zal dit vragen.

2. Neem contact op met je verloskundige

Twijfel je ook maar een beetje? Bel altijd.
Het is hun werk om dit met jou te bespreken — liever één telefoontje te veel dan te weinig.
Ze kunnen je geruststellen of besluiten dat ze je even willen zien voor controle.

3. Vermijd zware inspanning en seks

Als je bloedverlies hebt, kun je beter even rustig aan doen.

• Geen zware dingen tillen
• Geen intensieve workouts
• Wacht ook even met seks tot je verloskundige zegt dat het weer oké is

4. Let op bijkomende klachten

Bel direct je verloskundige of de spoedlijn van het ziekenhuis als je:

• Veel bloed verliest (meer dan bij een menstruatie)
• Krampen of buikpijn hebt
• Duizelig wordt of je flauw voelt
• Koorts krijgt
• Voelt dat je baby minder beweegt (in een latere fase van de zwangerschap)

Wanneer moet je je écht zorgen maken?

In veel gevallen is bloedverlies tijdens de zwangerschap onschuldig, maar er zijn situaties waarin het een teken is dat er iets mis is — bijvoorbeeld bij een miskraam of loslatende placenta.

Zo herken je een miskraam:

• Hevig bloedverlies met stolsels
• Sterke buikkrampen, vergelijkbaar met menstruatiepijn maar heviger
• Verdwijning van zwangerschapskwaaltjes, zoals misselijkheid of gespannen borsten

Zo herken je een placentaloslating (afscheuren van de moederkoek):

• Helder rood bloedverlies
• Plotselinge, aanhoudende buikpijn
• Een harde buik die niet ontspant

Bij deze symptomen: bel onmiddellijk de verloskundige of 112.

Veelgestelde vragen over bloedverlies tijdens de zwangerschap

1. Hoe weet ik of het bloedverlies gevaarlijk is?

Kijk naar de hoeveelheid, kleur en eventuele pijn. Helder rood bloed of krampen zijn signalen om direct contact op te nemen met je verloskundige. Bij bruin of licht bloed zonder pijn is het vaak onschuldig, maar controle is altijd verstandig.

2. Kan ik nog seks hebben als ik bloedverlies heb tijdens de zwangerschap?

Liever even niet, tot duidelijk is wat de oorzaak is. Seks kan de baarmoedermond irriteren, wat het bloedverlies kan verergeren. Vraag altijd je verloskundige wanneer het weer veilig is.

3. Mag ik werken of sporten als ik bloedverlies heb?

Doe het vooral rustig aan. Vermijd zware lichamelijke inspanning en neem wat extra rust tot het bloedverlies stopt. Als het vaker gebeurt, overleg dan met je verloskundige of arts over wat wel en niet verstandig is.