Beeld: Renee van der Heide
“Waarom ging je niet gewoon weg?”: over de verborgen werkelijkheid achter huiselijk geweld
Veel mensen denken dat een vrouw die in een gewelddadige of destructieve relatie zit, “gewoon weg” kan gaan. Maar de werkelijkheid is zoveel ingewikkelder. In deze blog deel ik waarom vrouwen vaak niet zomaar vertrekken en wat jij als omstander wél kunt doen.
“Waarom ging je niet gewoon weg?” Als ik dat hoor, stokt elke keer even mijn adem. Alsof weggaan een kwestie is van een tas pakken, de deur dichttrekken en opnieuw beginnen. Maar vrouwen die in een destructieve of gewelddadige relatie zitten, kunnen vaak niet zomaar weg. Niet omdat ze niet willen, maar omdat ze niet meer kúnnen.
Ik coach vrouwen die te maken hebben (gehad) met narcisme, intiem terreur en huiselijk geweld. En wat ik keer op keer zie, is dat de buitenwereld geen idee heeft hoe complex het is.
Waarom vrouwen niet “gewoon weggaan”
Veel vrouwen wéten dat hun relatie niet goed is. Ze voelen de spanning, de angst, de pijn. Maar hun systeem leeft in overlevingsstand en dat maakt helder denken bijna onmogelijk.
Ze zijn uitgeput
Lichamelijk, emotioneel, mentaal.
Hun lijf zit vol spanning. Ze slapen slecht, hebben hoofdpijn, buikpijn, hartkloppingen. Alles in hen zegt: rust, maar rust bestaat niet meer.
Wie zo leeft, kan niet zomaar een plan maken of grenzen stellen.
En dan is er de angst. Angst voor wat er gebeurt als ze wél weggaan:
- Hij kan boos worden, dreigen, achtervolgen
- Hij weet waar ze wonen, waar de kinderen zijn
- Of hij huilt, smeekt, belooft beterschap… en zij hoopt opnieuw
Sommigen hebben al hulp gezocht. Ze deden melding bij de politie of Veilig Thuis, maar het hielp niet echt. Soms kregen ze zelfs het gevoel dat zíj het probleem waren. Dan leer je je mond houden.
En dan zijn er de kinderen
Zoveel moeders blijven uit bescherming.
Ze denken: Als ik blijf, kan ik tenminste nog iets sturen, iets opvangen.
Of: Als ik wegga, moeten ze zonder mij naar hem toe, en dat voelt nog enger.
Blijven lijkt dan veiliger dan weggaan.
Van buiten lijkt het vaak ‘gewoon’ een gezin.
Ze lacht op verjaardagen, brengt de kinderen naar school, houdt het draaiende.
Maar kijk beter en je ziet de scheurtjes:
• Ze trekt zich terug
• Haar ogen missen glans
• Ze verontschuldigt zich voor alles
• Ze lijkt nerveus als haar partner belt of binnenkomt
Het zijn subtiele signalen, maar ze zijn er.
En het belangrijkste wat jij als omstander kunt doen?
Niet oordelen.
Vraag gewoon eens:
“Ik merk dat je wat stiller bent de laatste tijd. Gaat het echt goed met je?”
Luister. Geloof haar.
Ze heeft niet iemand nodig die haar vertelt wat ze moet doen, maar iemand die blijft luisteren, ook als ze nog niet weggaat.
Wat ik zie in mijn praktijk
De vrouwen die ik begeleid, hebben vaak al een lange strijd geleverd voordat ze eindelijk durven praten.
Sommigen bereiden zich in stilte voor op de stap, anderen zijn net weggegaan.
En bijna allemaal voelen ze zich schuldig, klein en verward.
Alsof zij degene zijn die iets verkeerd heeft gedaan.
Dat is wat langdurige manipulatie doet: het breekt je zelfbeeld af.
Het maakt dat zelfs vrijheid in het begin onveilig voelt.
Maar langzaam zie ik iets moois gebeuren.
Ze gaan weer voelen.
Hun stem trilt eerst nog, maar wordt steeds krachtiger.
Ze ontdekken dat vrijheid niet alleen betekent weg zijn, maar ook innerlijk loskomen.
Nu je de signalen zo hebt kunnen lezen, ben ik benieuwd, herken jij deze signalen in je omgeving? Of bij jezelf?
PRAAT MEE MET ANDERE Mama’s in de community
Kom in contact met (aanstaande) ouders, word lid van een geboorteclub en blijf op de hoogte van de ontwikkeling van je kind.
Shine-Up
Scheidingscoach
Ik coach vrouwen die los willen komen van een destructieve relatie met een narcist of intiem terreur. In mijn blogs deel ik anoniem herkenbare ervaringen uit mijn praktijk. Herkenning doorbreekt schaamte en opent de weg naar hulp. Als christen geloof ik dat elke vrouw mag helen en stralen zoals God haar bedoeld heeft.
