Beeld: Dorien Yassa

Redactie Mamaplaats

Je bereidt je maandenlang voor op de komst van je kindje. Je volgt cursussen over borstvoeding, bevallingshoudingen en babyverzorging. Je krijgt lijstjes mee over wat je allemaal in huis moet halen, welke kinderwagen het handigst is en hoeveel rompertjes je nodig hebt. Maar wie vertelt je eigenlijk hoe je jezelf mentaal overeind houdt in die eerste, kwetsbare maanden na de geboorte?

En daar wringt het. Want juist in de postpartumfase – de periode na de bevalling – ben je misschien wel op je meest kwetsbaar. Je hormonen gieren door je lijf, je slaapt nauwelijks, je lichaam herstelt van een enorme fysieke en emotionele gebeurtenis, en ondertussen verandert je leven radicaal. Je bent ineens verantwoordelijk voor een klein mensje dat volledig van jou afhankelijk is.

Toch ligt de nadruk in onze maatschappij nog steeds vooral op het fysieke herstel en de praktische kant van zorgen voor een baby. Natuurlijk is dat belangrijk – maar hoe je als moeder mentaal overeind blijft, hoe je omgaat met onzekerheid, angst, tranen of een gevoel van eenzaamheid? Daar lijkt nauwelijks ruimte voor.

De stilte rondom mentale gezondheid

Veel moeders vertellen later dat ze in die periode vooral bezig waren met ‘doorgaan’. Want dat is wat er van je verwacht wordt: je moet genieten, want dit is toch de mooiste tijd van je leven? Maar dat beeld klopt vaak niet. De realiteit is dat veel moeders zich juist eenzaam, onzeker en uitgeput voelen. En dat is niets om je voor te schamen – dat is normaal. Alleen… er wordt zo weinig over gesproken.

Dat gebrek aan openheid en ondersteuning kan ervoor zorgen dat klachten groter worden. Postpartum depressie en angstklachten komen veel vaker voor dan we denken. Toch weten veel vrouwen niet eens hoe ze signalen kunnen herkennen, laat staan waar ze terecht kunnen voor steun.

Waarom dit zo belangrijk is

Mentale gezondheid in de postpartumfase is geen luxe, het is een basisbehoefte. Een moeder die leert hoe ze goed voor zichzelf kan zorgen, hoe ze haar emoties kan begrijpen en reguleren, en hoe ze steun kan vragen, staat steviger. En dat heeft direct invloed op haar kindje, haar partner en het hele gezin.

Onderzoek laat zien dat de eerste levensjaren van een kind sterk worden beïnvloed door de emotionele beschikbaarheid van de ouder. Als jij als moeder mentaal overspoeld raakt, kun je er minder voor je baby zijn – en dat is niet omdat je faalt, maar omdat je simpelweg niet de juiste steun en tools hebt gekregen.

Tijd voor verandering

Het is eigenlijk bizar dat we als samenleving zoveel nadruk leggen op spullen en praktische voorbereidingen, maar nauwelijks stilstaan bij de mentale transitie die het moederschap vraagt. Dit proces – ook wel matrescentie genoemd – is net zo ingrijpend als de puberteit. En toch leren we er bijna niets over.

Het wordt tijd dat we dit taboe doorbreken. Dat er meer openheid komt over de mentale uitdagingen van het moederschap. Dat zorgverleners, maar ook vriendinnen en familie, leren hoe belangrijk het is om te vragen: “Hoe gaat het écht met jou?” En dat moeders leren dat zelfzorg geen egoïsme is, maar een investering in hun gezin.

Want juist in die kwetsbare eerste maanden na de geboorte, heb je het meest nodig dat er iemand ook naar jou kijkt. Niet alleen naar je baby.