
Beeld: Dorien Yassa
Als je je continue zorgen maakt: angstklachten in het moederschap
Zorgen maken hoort bij het moederschap. Het is een natuurlijke uiting van liefde en verantwoordelijkheid. Je wilt dat je kind gezond is, veilig slaapt, zich goed ontwikkelt en gelukkig is. Maar soms nemen die zorgen een loopje met je. In plaats van kort en praktisch, worden ze constant en overheersend. Dan spreken we van angstklachten.
Wanneer zijn zorgen meer dan zorgen?
Iedere ouder maakt zich weleens zorgen: “Heeft hij wel genoeg gegeten?” of “Is ze niet te vaak ziek?”. Zulke gedachten zijn normaal en verdwijnen meestal snel. Bij angstklachten blijven de gedachten maar terugkomen. Je merkt dat je hoofd geen rust meer kent, ook niet als er feitelijk niets aan de hand is. Misschien pieker je urenlang of word je ’s nachts wakker met een knoop in je maag.
Sommige moeders gaan situaties vermijden, uit angst dat er iets mis kan gaan. Een autorit, een logeerpartijtje of zelfs het loslaten bij de oppas kan enorme spanning oproepen. Angstklachten hebben niet alleen een mentale kant, maar uiten zich ook in je lijf: hartkloppingen, benauwdheid, trillen of een constant gevoel van onrust.
Angst hoort erbij, maar mag je leven niet beheersen
Angst is op zichzelf niet verkeerd. Het hoort bij het leven, zeker als je moeder bent. Het helpt je alert te blijven en kan je zelfs beschermen. Maar als angst jou te veel gaat beperken, wordt het lastiger. Hoe meer je situaties vermijdt of probeert alles onder controle te houden, hoe sterker de angst vaak wordt. Op korte termijn voelt vermijden veilig, je hoeft je angst even niet te voelen, maar op de lange termijn kan dit je leven behoorlijk klein maken.
Wat kun je doen?
Een eerste stap is herkennen hoe angst werkt en mild zijn naar jezelf. Je bent niet “raar” of “zwak” als je dit ervaart, het betekent alleen dat jouw angstsignalen sterker zijn afgesteld. Bewust stilstaan bij je lichaam en weten hoe angst werkt, helpt!. Ook helpt het om stap voor stap juist wel te doen wat je spannend vindt, zodat je merkt dat je angst vanzelf weer zakt.
Wat kan een psycholoog betekenen?
Als psychologen weten we hoe hardnekkig angstklachten kunnen voelen. Samen onderzoeken we welke patronen de angst voeden: terugkerende gedachten, vermijdingsstrategieën die je op korte termijn rust geven maar op de lange termijn alles versterken of de druk die je jezelf oplegt om een perfecte moeder te zijn.
Met methoden als cognitieve gedragstherapie of Acceptance & Commitment Therapy (ACT) leer je op een andere manier met angst om te gaan. Niet door hem weg te duwen, maar door hem te herkennen en te verdragen, zonder dat hij jouw keuzes bepaalt. Dat geeft ruimte om weer meer vertrouwen, rust en plezier in het moederschap te ervaren.
Je hoeft het niet alleen te dragen
Moeder worden verandert alles. Zorgen horen erbij, angst ook. Maar als angst je leven gaat beheersen, mag je steun zoeken. Je hoeft het niet alleen te doen.
Waarom omgaan met je eigen emoties misschien wel het moeilijkste is aan moeder zijn