Beeld: Canva
Spenen bij baby’s en peuters: tips voor meer rust in de nacht
De speen kan in de eerste maanden een prachtig hulpmiddel zijn om tegemoet te komen aan de grote zuigbehoefte van een baby. Deze behoefte is biologisch ingegeven en helpt je kindje zich te reguleren en tot rust te komen. Rond de leeftijd van 6 maanden neemt deze primaire zuigbehoefte af. De speen verandert dan vaak van een regulatiemiddel naar een slaapassociatie.
Dat kan positief zijn, bijvoorbeeld als je kindje rond 7 maanden leert om zelf de speen te pakken en terug te doen (bij veel kindjes lukt dit pas later +/- 10 maanden). Dit vergroot de zelfstandigheid en kan helpen bij het hervatten van de slaap na een slaapcyclus. Het kan echter ook een negatieve associatie worden wanneer je kindje afhankelijk is van jouw hulp en jij daardoor soms wel 10 keer per nacht de speen moet teruggeven.
Vanaf ongeveer 12 maanden kan een nieuwe uitdaging ontstaan: sommige kindjes gooien hun speen of knuffel bewust uit bed om jouw aandacht te vragen. Je natuurlijke reactie is vaak om hem snel terug te geven, maar daarmee kan je onbewust een vicieuze cirkel van negatieve associatie versterken.
Tips die kunnen helpen:
🩷 Leg meerdere spenen in het bedje. Er bestaan ook glow-in-the-dark varianten. Een knuffeldoekje aan de speen vastmaken (veilig!) kan ook helpen zodat deze minder snel kwijtraakt.
🩷 Geef je de speen terug? Doe dit neutraal en zonder veel woorden. Zo blijft het een praktisch hulpmiddel, geen aandachtspunt.
🩷 Gooi-gedrag bij peuters? Benoem het vooraf positief en duidelijk: “Spenen horen in je bed, daar mogen ze blijven. Als ze op de grond komen zijn ze even weg.” Regels zijn op deze leeftijd helpend, mits liefdevol gebracht.
🩷 Let altijd op de vermoeidheid van je kindje. Vaak zie je bij over- of ondervermoeidheid meer kliergedrag, ook rondom de speen. Kijk dus naar wakkertijden en slaapvensters om oververmoeidheid te voorkomen.
🩷 Soms is het een fase die vanzelf uitdooft als je er weinig aandacht aan geeft. Neutraal teruggeven kan genoeg zijn om de prikkel weg te halen.
🩷 Is de speen een groot strijdpunt? Dan kan het ook helpend zijn om het speentijdperk liefdevol af te ronden. Dat vraagt meestal een paar onrustige avonden, maar vaak is de speen binnen een week vergeten. Afhankelijk van de leeftijd kun je er een ritueel van maken: de speen meegeven aan Sinterklaas, opsturen naar een baby, in een spenenboom hangen of stap voor stap kleiner knippen.
De slaapregressie rond 18 maanden: wat is er aan de hand?
Pedagoog & slaapcoach en zelf een kindje in een slaapregressie op vakantie
Belangrijk is dat je steeds responsief blijft: observeer je kindje, speel in op zijn of haar ontwikkelingsfase, en bewaak de balans tussen troost bieden en zelfstandigheid stimuleren.
Wil je hier hulp bij of heb je meer vragen over spenen, slaapgedrag of ontwikkeling? Je bent van harte welkom bij Hazenslaap.
Liefs,
Rianne | Hazenslaap Pedagogiek & Slaapcoaching
Volg @hazenslaap op Instagram voor jouw dagelijkse portie slaapinspiratie ✨
Hazenslaap
Expert Blogger | Pedagogiek & Slaap
Hoi lieve lezer, mijn naam is Rianne de Haas. Naast moeder van twee lieve zonen ben ik Pedagoog met expertise en opleidingen rondom slaap. Ik kan vanuit eigen ervaring spreken als ik zeg dat slaapproblemen van je kinderen je kunnen uitputten. Met deze achtergrond en mijn opleidingen wil ik jullie met inleving en kennis van informatie voorzien! Lees je mee? Liefs, Rianne de Haas
PRAAT MEE MET ANDERE Mama’s in de community
Kom in contact met (aanstaande) ouders, word lid van een geboorteclub en blijf op de hoogte van de ontwikkeling van je kind.
