Afscheid nemen met een peuter erbij

14 augustus 2025

Redactie Mamaplaats

Gek. Dat je het telkens toch weer niet ziet aankomen. Dat het leven je blijft overvallen.

Op dinsdag was de crematie van de baby van mijn zus. Op dezelfde plek als we een half jaar daarvoor bij de crematie van de vrouw van onze beste vriend stonden. Beide zo jong het leven moeten laten, maar zo’n totaal andere situatie. Daarna gaat het leven weer ‘gewoon’ door.

Het is de examenweek. Als je in het middelbaar onderwijs werkt, is dit toch een week waar je het hele schooljaar naartoe hebt gewerkt. Die vrijdag sta ik als hoofdsurveillant in de gymzaal toe te kijken hoe mijn leerlingen keihard zwoegen op hun eindexamen. Ik voel hun spanning mee. Zouden ze het allemaal goed doen? Welke vragen staan er in het examen? Heb ik ze goed voorbereid of komt er toch stof in terug die ik over het hoofd heb gezien? We hebben geregeld dat mijn kind dit weekend een dagje bij opa en oma is zodat ik wat meters kan maken met nakijken. De deadline is namelijk belachelijk kort en alle vrije dagen die er aan komen helpen daar niet aan mee. Enthousiast bel ik in de auto op weg naar huis mijn man om hem een heads up te geven dat ik onderweg ben. Hij is kortaf, maar dat is hij wel vaker. De burn-out waarmee hij thuis zit helpt daarin niet mee. Eenmaal thuis tref ik hem huilend in de keuken aan.

Ons mam heeft uitgezaaide kanker

Pardon? Je moeder? De oma van mijn kind… Die fitte vrouw van 62 die nog lange fietstochten maakt? Die iedere week op mijn kind past als ik ga werken? Waar hij dit weekend weer heen zou gaan? Dit zagen we niet aankomen. De pijn die binnenkomt is rauw. We proberen hoop te houden. Maar het zit overal en het zit op lelijke plekken. Het is duidelijk dat ze geen jaren meer zal leven. Maar mogelijk kan ze nog geopereerd worden om wat tijd te rekken. Een heftige en intense week gaat voorbij met onderzoeken en een hoop stress. Ik maak me zorgen over een genmutatie die mijn man en kind hebben en of we de familie hier nu over in moeten lichten. Het geeft een verhoogd risico op kanker en is waarschijnlijk de oorzaak van deze heftige kankersoort, maar het was een nevenbevinding bij de uitgebreide gen-screening die we gedaan hebben vanwege de hartafwijking van ons kind. Niet iets waar de familie om gevraagd heeft. Ik voel me schuldig dat we het niet eerder verteld hebben, ook al zou er niets veranderd zijn aan het ziekenhuisbeleid wbt screening. Wat hebben mensen eraan om zoiets te weten? En daarbij, het is niet mijn eigen familie, maar die van mijn man, dus zijn keuze. En hij wil ze die kennis besparen.

Mijn schoonmoeder wordt doorverwezen naar Rotterdam om te kijken of ze daar nog geopereerd wordt. Gadsie, ons ziekenhuis… Zo gaan er weer dagen voorbij en dan komt het verschrikkelijke nieuws… De operatie komt te laat. Dit is het einde. Ze heeft nog dagen tot weken. Het is niet te bevatten. Ik ben dankbaar voor alles wat we nog samen hebben gedaan de afgelopen jaren. Dat we samen weg zijn geweest vorige zomer, dat ze me heeft leren naaien en hoe we met zijn alles pasen en kerst vierden. De realiteit is moeilijk te bevatten. Ineens wordt zo’n significant persoon uit je leven gerukt.

Na enkele dagen houdt ze het niet meer vol, ze wil meer sedatie zodat ze niet meer hoeft te knokken. Als ik gebeld word op het werk laat ik alles wat ik aan het doen ben uit handen vallen. Snel haal ik mijn man en kind op en rijden we naar Oma. Volledig een stilstaande file in. KUT. Gaan we nog op tijd komen? Gelukkig heb ik mijn kind al wat voorbereid op wat er gaat komen. In duidelijke taal leg ik in de auto nogmaals uit dat we voor de laatste keer dag gaan zeggen tegen oma. Dat ze daarna weg gaat en dat we haar dan nooit meer zien. Dat vanaf dan opa alleen zal zijn. Dat oma heel veel van hem houdt en dat iedereen verdrietig is, maar dat dit niet door hem komt. (Want dat denkt een tweejarige anders, die betrekken alles nog op zichzelf.) We nemen een afslag uit de file, rijden om de snelweg heen en komen nog op tijd. We nemen allemaal even individueel afscheid. Dan is het aan mijn kind. God wat is dit zwaar. Mijn kind van twee en een half fluistert tegen oma:

Dag lieve oma… kus

Hij geeft haar een kus en zowel oma als hij barsten in het meest pijnlijke tranendal ooit uit. Hysterisch snikkend neem ik hem mee naar buiten om hem te kalmeren. Eenmaal bij zinnen zegt hij:” zelfs oma was drietig. Ikke was ook drietig, maar nu niet meer. “

Opa heeft speelgoed voor hem neergezet naast het bed van oma, maar mijn moederhart voelt dat dit niet is wat ik wil. Ik pak het speelgoed op en neem het mee naar de bijkeuken. Daar gaat hij poeslief in zijn eentje spelen. Ik laat de deur open zodat ik hem kan zien. Op deze manier kan ik bij mijn man en schoonmoeder zijn terwijl ze de sedatie en morfine krijgt terwijl ik ook mijn kind in de gaten kan houden, zonder dat hij al het verdriet in de ruimte moet voelen en dragen. Het is veel. Ongelooflijk veel.

Uiteindelijk zal haar hart nog bijna een week door kloppen terwijl ze in slaap gehouden wordt.

Een week later nemen we definitief afscheid van haar op de meest prachtige natuurbegraafplaats. Helaas hebben we de crematie moeten missen vanwege een klapband. Murphy’s law… Ongeluk blijkt bij ons altijd in veelvoud te komen.

Gelukkig had het leven ook nog iets moois voor ons in petto. Hierover in een latere blog meer. Nu eerst even ruimte voor rouw. Heel veel rauwe rouw.

De dag na het afscheid belt de klinisch geneticus me terug met het advies. We hoeven niets te vertellen over de genmutatie omdat er toch geen aangepast screeningsbeleid is en de kans dat ze echt kanker krijgen door het gen relatief klein is. Een kleine opluchting. Niet nog meer leed om in de familie te werpen.

Op het moment van schrijven staan we op het punt om met de jongste zus van mijn man en onze beste vriend (ja…die die zijn vrouw verloor) op vakantie te gaan. Dat zal een zomer vol liefde en verdriet worden.