Wat is een normale menstruatiecyclus en hoe beïnvloedt dit mijn vruchtbaarheid?

Wat is een menstruatiecyclus eigenlijk?

De menstruatiecyclus is het maandelijkse proces waarin je lichaam zich voorbereidt op een mogelijke zwangerschap. Deze cyclus start op de eerste dag van je menstruatie en eindigt op de dag vóór je volgende menstruatie begint.

Hoe lang duurt een normale cyclus?

Een ‘normale’ cyclus duurt gemiddeld 28 dagen, maar alles tussen de 21 en 35 dagen wordt als normaal beschouwd. Belangrijker dan de exacte lengte is dat je cyclus regelmatig is. Dus als jouw cyclus altijd 26 dagen duurt, is dat helemaal prima – zolang het maar een patroon volgt.

De cyclus bestaat uit vier fases:

1. Menstruatiefase: de bloeding zelf, meestal 3–7 dagen.
   
2. Folliculaire fase: je lichaam maakt zich klaar om een eicel te rijpen.
   
3. Ovulatiefase: de eisprong, rond dag 14 (bij een cyclus van 28 dagen).
   
4. Luteale fase: je lichaam bereidt zich voor op een mogelijke zwangerschap.
   

Hoe beïnvloedt je cyclus je vruchtbaarheid?

Als je zwanger wilt worden, is het essentieel om te weten wanneer je vruchtbaar bent. En dat draait allemaal om de ovulatie – het moment waarop een rijpe eicel vrijkomt en klaar is om bevrucht te worden.

Je vruchtbare venster

De eicel leeft maar 12 tot 24 uur, maar zaadcellen kunnen tot 5 dagen overleven in je baarmoeder. Dat betekent dat je vruchtbare periode ongeveer 5 tot 6 dagen per cyclus beslaat: de dag van de eisprong en de dagen ervoor.

Als je weet wanneer je ovuleert, kun je dus precies timen wanneer je het beste seks kunt hebben om zwanger te worden.

Maar hoe weet je wanneer je ovuleert?

Er zijn verschillende manieren om je ovulatie te herkennen. Dit zijn de meest populaire methodes:

1. Ovulatietesten: Net als een zwangerschapstest, maar dan voor je eisprong. Ze meten het LH-hormoon in je urine, dat vlak vóór de ovulatie piekt.

2. Temperatuurmethode: Na de eisprong stijgt je lichaamstemperatuur licht (zo’n 0,3 tot 0,5°C). Door elke ochtend je temperatuur op te nemen, kun je achteraf zien wanneer je ovuleerde. 

3. Cervixslijm checken: Tijdens je vruchtbare dagen wordt je vaginale afscheiding helder en rekbaar – een beetje zoals rauw eiwit. Dat is hét teken dat je lijf er klaar voor is.

Wat is een onregelmatige cyclus – en wat betekent dat voor je vruchtbaarheid?

Niet iedere vrouw heeft een regelmatige cyclus, en dat kan het wat lastiger maken om je vruchtbare dagen te bepalen. Maar het betekent niet dat je niet zwanger kunt worden!

Oorzaken van onregelmatige cycli

• Stress (ja, zelfs door het willen zwanger worden)
  
• Gewichtsschommelingen
  
• PCOS (Polycysteus Ovarium Syndroom)
  
• Schildklierproblemen
  
• Stoppen met anticonceptie (je lichaam heeft soms even tijd nodig om op gang te komen)
  

Als je cyclus onregelmatig is, is het handig om met een arts of fertiliteitscoach te praten. Zij kunnen helpen om de oorzaak te vinden en je cyclus in kaart te brengen.

Tips om je menstruatiecyclus te begrijpen en je vruchtbaarheid te vergroten

Wil je zwanger worden? Dan is kennis écht macht. Hoe beter je je cyclus kent, hoe slimmer je kunt plannen. Hier zijn een paar tips om je op weg te helpen:

1. Houd je cyclus bij

Gebruik een app (zoals Clue, Lively, Flo of MyMoontime) of een gewoon schriftje. Noteer de eerste dag van je menstruatie, hoe lang je cyclus duurt en symptomen zoals gevoelige borsten, stemmingswisselingen of afscheiding.

2. Leef gezond

Een gezonde levensstijl heeft direct invloed op je cyclus én je vruchtbaarheid: Eet gevarieerd (veel groente, fruit, volle granen) en beweeg regelmatig. Vermijd daarnaast alchohol en rook niet. En, ook niet onbelangrijk: probeer stress te verminderen door meditatie, yoga of wandelen.

3. Slaap en rust

Je cyclus wordt mede geregeld door je hormonen – en die zijn dol op rust. Slaap minstens 7-8 uur per nacht en neem voldoende ontspanning.

Wanneer moet je je zorgen maken?

Een paar onregelmatigheden zijn heel normaal. Maar er zijn signalen waarbij het slim is om even bij de huisarts aan te kloppen. Ben je bijvoobreeld al langer dan een jaar aan het proberen om zwanger te worden? Of heb je hele hevige menstruaties, of menstrueer je juist soms helemaal niet? Of is je cyclus korter dan 21 of langer dan 35 dagen? Dan is het zoeken van vroegtijdige hulp heel slim. Soms is er een klein probleem dat makkelijk op te lossen is, zoals een vitamine D-tekort of een hormonale disbalans.

Je lichaam vertelt je meer dan je denkt

Zwanger worden is soms een prachtig, maar ook spannend proces. Door je menstruatiecyclus te leren kennen, geef je jezelf een voorsprong. Want jouw lichaam is geen mysterie – het praat met je, elke maand weer.

Dus pak die app, noteer je symptomen en wees nieuwsgierig. Of je nu pas net denkt aan zwanger worden, of al een tijdje onderweg bent: je bent niet alleen. En met wat kennis en liefde voor je lijf, kom je een heel eind.

Veelgestelde vragen

1. Wat als mijn menstruatiecyclus elke maand anders is?
Dan kan het lastiger zijn om je vruchtbare dagen te bepalen, maar met ovulatietesten of temperatuurmetingen kun je alsnog je ovulatie in kaart brengen.

2. Kan ik zwanger worden als ik geen regelmatige menstruatie heb?
Ja, dat kan zeker! Al kan het soms wat langer duren of meer aandacht vragen om het juiste moment te bepalen.

3. Helpt foliumzuur bij het zwanger worden?
Foliumzuur helpt niet per se bij de bevruchting, maar het is wél belangrijk voor een gezonde start van de zwangerschap en vermindert de kans op afwijkingen bij de baby.