Hoe kan ik mijn peuter helpen om te stoppen met het drinken van een fles ’s nachts?

Waarom drinken peuters ’s nachts nog een fles?

Een peuter van 2-4 jaar heeft in principe geen voeding meer nodig ’s nachts. Toch zijn er verschillende redenen waarom het drinken van een flesje is blijven hangen:

• Het is een vaste gewoonte geworden
• Je kind zoekt troost of houvast
• Het helpt om weer in slaap te vallen
• Jij (heel begrijpelijk) kiest voor de makkelijke weg om weer rust te krijgen
• Je kind drinkt overdag te weinig vocht of voeding

Wat de reden ook is: het nachtelijke flesje is meestal niet meer nodig. En het goede nieuws is: je kunt het afbouwen zonder strijd.

Waarom stoppen met de fles ’s nachts?

Er zijn meerdere goede redenen om die nachtvoeding los te laten:

1. Beter slapen voor iedereen

Door niet meer wakker te worden voor een fles, slaapt je kind dieper en beter. En jij ook.

2. Tandgezondheid

Nachtelijk drinken, zeker als het melk of sap is, verhoogt de kans op gaatjes. Melk blijft aan de tanden plakken, en dat is niet bevorderlijk voor het gebit van je peuter.

3. Zindelijkheid stimuleren

Een volle blaas ’s nachts maakt het moeilijker om zindelijk te worden. Minder drinken = drogere nachten.

4. Meer zelfstandigheid

Door geen fles meer nodig te hebben om in slaap te vallen, leert je kind zélf weer in slaap te komen als hij of zij ’s nachts wakker wordt.

Wanneer is een goed moment om te stoppen?

Je kunt het beste stoppen als je kind:

• Gezond is
• Geen grote veranderingen doormaakt (bijv. verhuizing, nieuwe baby, peuterspeelzaalstart)
• Overdag goed eet en drinkt
• Tussen de 1,5 en 3 jaar is (maar ook later mag)

Kies een periode waarin er rust is in huis, zodat je je kunt focussen op deze stap.

Hoe bouw je de nachtelijke fles af? Tips & aanpak

1. Ga na wat je kind écht nodig heeft

Is je peuter wakker van de honger, dorst of uit gewoonte?

• Geef overdag voldoende voeding en water
• Bied in plaats van melk alleen water aan (minder aantrekkelijk)
• Check of er genoeg rust is in het bedritueel

2. Vervang de fles stap voor stap

Als je kind vooral de zuigbehoefte of troost zoekt, kun je geleidelijk overstappen:

• Van fles naar tuitbeker
• Van melk naar water
• Van water naar niets (of een slokje bij het wakker worden)

Doe dit in fases, zodat je kind kan wennen.

3. Gebruik een slaaptrainer of beloningssysteem

Maak het leuk en motiverend:

• Gebruik een slaaptrainer-klok die aangeeft wanneer het ochtend is
• Beloon een nacht zonder fles met een sticker of compliment
• Maak er een “ik ben groot”-moment van: geen fles meer, wél een leuk dekbed of nieuwe beker

4. Blijf consequent, maar liefdevol

Je peuter zal misschien protesteren — dat hoort erbij. Blijf kalm, herhaal je boodschap en wees liefdevol duidelijk:

“We drinken alleen overdag melk. ’s Nachts heb je rust nodig, geen fles.”

Wat als je kind blijft huilen om een fles?

Huilen is een vorm van protest en hoort vaak bij verandering. Dat betekent niet dat je je kind tekortdoet. Je kunt:

• Rustig troosten, maar geen fles geven
• Aangeven dat je er bent: “Mama is hier, maar we drinken morgenochtend weer.”
• Je kind zachtjes helpen terug te liggen, zonder interactie uit te breiden

Binnen een paar nachten zal je peuter merken dat de fles geen optie meer is en eraan wennen.

En overdag dan?

Zorg dat je kind overdag:

• Genoeg drinkt (liefst uit een gewone beker)
• Voldoende eet om niet met honger naar bed te gaan
• Geen grote melkflessen meer krijgt voor het slapen — kies voor een kleine hoeveelheid of vervang melk geleidelijk door iets anders

Peuters hebben gemiddeld nog 300-500 ml melk per dag nodig, verdeeld over maaltijden en tussendoortjes.

Tot slot: geduld, liefde en herhaling

Stoppen met de nachtelijke fles is voor veel peuters (en ouders) een uitdaging, maar zeker haalbaar. Wees geduldig, geef jezelf de ruimte, en weet: je mag het in kleine stapjes doen.

Het draait niet om perfectie, maar om de richting waarin je beweegt. En voor je het weet, slaapt je peuter heerlijk door — zonder fles.

Veelgestelde vragen

1. Kan ik in één keer stoppen met de nachtelijke fles of moet ik het afbouwen?
Beide manieren kunnen werken. Als je kind sterk aan de fles gehecht is, is afbouwen meestal zachter en minder confronterend.

2. Mag mijn peuter nog water drinken ’s nachts?
Ja, water is prima, vooral als je peuter dorst heeft. Geef het in een tuitbeker of beker, niet in een zuigfles.

3. Wat als mijn kind huilt omdat hij de fles mist?
Huilen hoort vaak bij verandering. Blijf rustig, troost je kind kort, maar wees duidelijk dat de fles er niet meer komt.