
Seksuele ontwikkeling van kinderen
De seksuele ontwikkeling van kinderen is voor veel ouders een lastig onderwerp, terwijl dat eigenlijk helemaal niet nodig is
De seksuele ontwikkeling van kinderen is voor veel ouders een lastig onderwerp, terwijl dat eigenlijk helemaal niet nodig is. Vroeg of laat krijg je vast en zeker van je kind de vraag ‘waar komen baby’s vandaan?’ En dat is een mooi aanknopingspunt om het onderwerp aan te snijden. Maar de seksuele ontwikkeling van kinderen omvat veel meer en je kunt er ook op jonge leeftijd al mee bezig zijn met je kind. Zelf zijn ze er ook al bewust of onbewust op jonge leeftijd mee bezig. Denk maar aan een peuter die het prettig vindt om zijn geslachtsdeel te voelen of een kleuter die doktertje speelt met een vriendje. Voor een gezonde seksuele ontwikkeling is het belangrijk dat je kind een positief zelfbeeld krijgt en genoeg lichaamscontact (knuffelen). En wat dacht je van de manier waarop jij en je partner met elkaar omgaan? Dat is het duidelijkste voorbeeld dat kinderen meekrijgen, laat dat dan een voorbeeld zijn van een gezonde relatie, waarin twee volwassenen positief met elkaar (en met seks) omgaan.
De seksuele ontwikkeling van jongs af aan
Je denkt bij de seksuele ontwikkeling vast niet meteen aan hele jonge kinderen, toch klopt dat niet helemaal. Als baby ervaren kinderen veel huid-op-huid contact met hun ouders en worden ze veel gestreeld. Tel daarbij op alle ervaringen die baby’s opdoen met sabbelen op en het voelen aan voorwerpen en de basis voor lichamelijk ontdekken en seksuele ontwikkeling is gelegd. Op jonge leeftijd ontdekken kinderen het verschil tussen jongens en meisjes, zeker wanneer er in het eigen gezin kinderen van verschillend geslacht aanwezig zijn. Kinderen zien elkaar bij het aan- en uitkleden of zitten bij elkaar in bad. Door te zien en te voelen ontdekken ze hun eigen lichaam en wat ze wel en niet prettig vinden wat betreft aanrakingen in het algemeen. Wanneer je zelf met je kind in bad gaat of onder de douche vindt je kind dat waarschijnlijk ook erg interessant. Het proces van zindelijk worden is eveneens een aanleiding voor kinderen om meer van zichzelf te gaan ontdekken. Je kunt hier dan rustig over praten, ook over dat niemand zomaar aan je mag zitten. Maak een heldere keus in de benamingen voor de geslachtsdelen en gebruik die namen consequent; kies benamingen waar jij je prettig bij voelt. Als je kind met een vriendje of vriendinnetje (van dezelfde leeftijd) speelt, zijn doktertje spelen en vadertje en moedertje spelen vast favoriete spelletjes. Spreek daarover af dat ze alleen dingen doen die de ander goed vindt en stop als een van de kinderen ‘nee’ zegt.
De seksuele ontwikkeling van iets oudere kinderen
Vanaf een jaar of 6, 7 beseffen kinderen dat je niet overal aan jezelf hoort te zitten en dat je lichaam van jou is. Er komen schaamtegevoelens om de hoek kijken die er eerder nog niet (of veel minder) waren. Het kan zijn dat je kind ineens niet meer samen wil douchen. Respecteer dat. Kinderen vanaf een jaar of 8 gaan zich steeds meer gedragen naar hun ‘rol’, de meisjes doen meisjesachtiger en de jongens ‘jongensachtiger’; er wordt minder met de andere sekse gespeeld. Wel kunnen er de eerste tekenen van verliefdheid zijn, anders dan het extra-lief vinden van klasgenootjes in de kleuterklas. In deze tijd merk je wellicht minder van de seksuele ontwikkeling van je kind doordat de spelletjes van voorheen verleden tijd zijn, maar blijf vooral op een losse manier over seks praten met je kind. Je partner en jij zijn belangrijke voorbeeldfiguren voor het vrouw-zijn en man-zijn dat steeds belangrijker wordt, maar niet de enige. Ook op televisie zien de kinderen voorbeeldfiguren en het is maar de vraag of jij die voorbeelden geschikt vindt, dus op deze leeftijd kan het zeker geen kwaad om je bewust te zijn van wat ze zien op tv (of internet). Tussen de 10 en de 12 jaar beginnen de eerste puberteitsverschijnselen bij de meeste kinderen en kunnen meisjes al gaan menstrueren en kunnen jongens hun eerste zaadlozing krijgen. Beide met de nadruk op kúnnen, want het verschilt per kind en kan ook nog een poosje op zich laten wachten.
Praten!
Door van jongs af aan met je kind het onderwerp seks, maar ook gevoelens in het algemeen, relaties en voortplanting te bespreken, creëer je een klimaat waarin je kind zich veilig voelt om het er met jou over te blijven hebben, juist ook wanneer hij gaat puberen. De veiligheid en geborgenheid van het eigen gezin en het besef dat hij (of zij) altijd op je kan rekenen en zijn verhaal of vragen bij je kwijt kan, is essentieel voor een gezonde ontwikkeling.
Wat merk jij van de seksuele ontwikkeling van je kind? Reageer ook!
Geschreven door mama Lianne